Æskan - 01.01.1981, Blaðsíða 19

í RISAKLÓM
nætti annað kvöld, verður þú af dóttur minni.'' Að svo
mæltu gekk bóndi snúðugt burtu. Varð fátt um kveðjur.
En risinn tók til óspilltra málanna við að ryðja hraunið.
Bóndi gekk glaður heim á leið og þóttist nú heldur en
ekki vel hafa dugað sér og sínum. Sváfu þau hjónin vel
um nóttina. Guðrún svaf illa. Hafði hún ýmist þunga
drauma eða lá andvaka. Gat hún ekki varist þeirri hugs-
un, að verið gæti að risanum tækist aö ryðja hraunið. En
bóndi kvað það hina mestu fjarstæðu, taldi í hana kjark
og bað hana sofa.
Árla næsta morgun reis bóndi úr rekkju. Hann gekk út
á bæjarhólinn og skyggði hönd fyrir auga. Sá hann þá
hvar risinn hamaðist sem mest hann mátti. Var engu
líkara en kominn væri á hann berserksgangur. Grýtti
hann grjótinu til beggja handa sem óður væri. Fannst
bónda atgangur hans mikill og æðisgenginn. Og ekki var
ásýnd risans ásjálegri.
Bónda leist nú ekki á blikuna. Hvarf hann inn í bæinn
aftur og tjáði konu sinni, að tvísýnt væri nú að ráð hans
dygði nokkuð. Kvað hann vera komið æði á risann enda
miðaði honum drjúgum. Svo gæti farið að honum tækist
að ryðja hraunið og yrðu þau hjónin að láta af hendi
dóttur sína.
Þennan dag var eigi rótt í koti karls og kerlingar og
varð lítið úr verki á Vigdísarvöllum. Var sem enginn gæti
innt af hendi nokkurt verk til hlítar.
Tíðum var þeim hjónum og Guðrúnu gengið út á hól-
inn, einkum þó Guðrúnu. Og varsem hún hefði enga eirð
í sínum beinum.
Risanum miðaði æ betur og betur. Eftir því sem á
daginn leið lengdist vegurinn og styttist nú óðum sá kafli
er eftir var.
Leið nú dagurinn uns komið var fram í myrkur. Tóku
hjónin að örvænta að úr þessu mundi rætast. Guðrún var
orðin vonlaus. Fór hún aó búa sig undir brottförina, og
gerði hún það ekki sársaukalaust. Hjartað barðist ótt í
brjósti hennar. Bar hún sig næsta aumlega, sem vonlegt
var. Hafði hún aldrei úr föðurgarði farið áður enda ætlað
sér vænlegra hlutskipti en að lenda í risaklóm. Grét hún
beisklega yfir örlögum sínum. Móðir hennar reyndi að
hughreysta hana þótt það kæmi einnig við hjarta hennar
að skilja svo við dóttur sína.
Bóndi horfði á dapur í bragði. Rann honum svo til rifja
að sjá örvæntingu dóttur sinnar, að hann ákvað að gera
eitthvað, hvort sem það dygði eða dygði ekki. Æstur í
skapi, samanherptur og þrútinn í andliti af reiði, yfirgaf
hann mæðgurnar íþessu ástandi.
Bóndi gekk út í skemmu. Hann tók sveðju eina mikla
og stóra og brýndi snarplega.
Er hann hafði lokið þvígekk hann rakleiðis út íhraunið.
Stóð það heima að risinn hafði lokið hlutverki sínu.
Greiðfær og allgóður vegur var nú kominn yfir hraunið.
Eins og bóndi bjóst við var risinn yfirkominn af þreytu.
Var hann kominn miðja vegu til baka aftur og skjögraði til
beggja hliða, er hann gekk.
Bóndi beið risans við hraunjaðarinn.
Honum var órótt. Eftir alllanga stund kom risinn að
hraunjaðrinum. Gekk hann upp og niður af mæði og var
þreyttur mjög. Réðst bóndi þegar að honum. Er hann
sveiflaði sveðjunni og sá blika á hana, óx honum ás-
megin. Ekki var allt afl þrotið úr æðum risans. Var þetta
bæði harður leikur og langur, en þó fór svo að bóndi
íelldi risann. Var hann svo þjakaður eftir viðureignina að
hann gat sig hvergi hreyft. Er hann hafði jafnað sig dysj-
aði hann risann þarna við hraunjaðarinn. Og heitir þar
síðan Ögmundardys og hraunið Ögmundarhraun. Má
enn þann dag í dag sjá Ögmundardys við vegarendann í
Ögmundarhrauni.
Er bóndi kom heim voru heldur en ekki fagnaðarfundir
á Vigdísarvöllum.
Af Guðrúnu er það að segja að hún giftist skömmu
síðar og lifði við gæfu og gengi allt sitt líf.
Og lýkur svo þessari sögu.
17