Æskan - 01.05.1984, Blaðsíða 14

^ W- ateHg^g
>- ^ ,> - - ^ --> - -^v - w
„Við megum aldrei
gleyma Jóni Sigurðssyni“
Æskan ræðir við
Vigdísi Finnbogadóttur, forseta íslands

Þann 17. júní nk. eru 40 ár liðin frá því að stofnun
hins íslenska lýðveldis var formlega lýst yfir á þing-
fundi að Lögbergi. Múgur og margmenni var saman
komið á hinum fornhelga stað til þess að vera við-
staddur þessa miklu og hátíðlegu athöfn enda lang-
þráðu marki náð í sjálfstæðisbaráttu þjóðarinnar. Þar
var jafnframt fyrsti forseti íslands kjörinn en það var
Sveinn Björnsson.
Samkvæmt stjórnarskrá er forseti íslands æðsti
maður lýðveldisins, - sameiningartákn þjóðarinnar. Á
þeim fjórum áratugum, sem eru liðnir frá lýðveldis-
stofnuninni, höfum við haft jafnmarga forseta. Auk
Sveins Björnssonar eru það Ásgeir Ásgeirsson, Krist-
ján Eldjárn og nú Vigdís Finnbogadóttir sem hefur
gegnt embættinu frá 1980.
Vigdís er ekki aðeins fyrsta konan sem gegnir
forsetaembættinu hér á landi heldur einnig fyrsti kven-
forsetinn í heiminum, kjörinn í almennri kosningu. Það
eitt hefur beint sjónum annarra þjóða að okkur.
Rigningardag einn átti blaðamaður Æskunnar viðtal
við forseta íslands á skrifstofu hans í stjórnarráðshús-
inu. Umræðuefnið var lýðveldisafmælið og í hverju
störf forseta væru fólgin. Eftir að Vigdís hafði heilsað
okkur með alkunnu alþýðlegu viðmóti sínu og boðið
okkur til sætis lögðum við fyrir hana fyrstu spurning-
una. Við spurðum hvað henni væri efst í huga á 40 ára
afmæli lýðveldisins.
Nýjir tímar
„Allt sem hefur áunnist," svaraði hún að bragði, „í vísind-
um, listum og öðrum lífsgæðum. Öllu menningarlífi hefur
vaxið fiskur um hrygg á þessum tíma. Þegar litið er yfir árin
verða mörg smáatriði að heild og feikilegri þróun. Ég ^
hvernig þjóðfélagið var áður en lýðveldið var stofnað-
mínum aldri finnur fólk fyrir þessu. Hugsið ykkur, einu sinn
var hér allt svo fábrotið og nú eigum við íslendingar höfu
stað sem hefur upp á allt hið sama að bjóða og erlenu3
stórborgir."
- Hvað varstu gömul þegar lýðveldið var stofnað?
„Ég var 14 ára. Ég man þennan atburð eins og han
hefði gerst í gær. Fjölskylda mín fór á Þingvöll og P ^
gistum við í tjaldi. Við unglingarnir fórum ekki varhlut3
þeirri stemmningu sem þar ríkti. Allir voru í hátíðaskap^
Leiðindaveður var á lýðveldisdaginn en hugurinn var sV
jákvæður að menn tóku lítið eftir því.“
Við gróðursetningu í heimsókn til Vestfjarða.