Æskan - 01.04.1991, Blaðsíða 42

síður sérstæð en þau hafa verið
rannsökuð talsvert og Ijóst að þau
eru dýrinu til margvíslegra nota.
Önnur tegund hefur þó verið
rannsökuð enn ýtarlegar og gerðar
á henni alls kyns tilraunir. hað er
stökkull. Hann hefur líka orðið
frægastur allra höfrunga fyrir listir
sínar eins og mörg ykkar hafa ef-
laust séð í sjónvarpi og kvikmynd-
um og sum kannski augliti til
auglitis.
Stökku11inn er með stærstu höfr-
ungategundum, getur orðið um 4
metrar á lengd og vegið 300 kíló.
Hann heldur sig á svipuðum slóð-
um og höfrungurinn; þó nær út-
breiðsla hans lengra norður. Eitt-
hvað er um stökkul hér við land en
hann getur varla talist algengur.
Sérlega mikið er af honum við
austurströnd Bandaríkjanna, ekki
síst við Flórída, og hann er einn
vinsælasti „skemmtikrafturinn" í
hinum þekkta sjódýragarði Marine-
land.
Háhyrningur eða háhyrna er
stærstur allra höfrunga. Tarfurinn
verður allt að 10 metra langur og
um 8 tonn á þyngd. Kýr-
in er mun minni og létt-
ari. Þessi höfrungur er
auðþekktur á litnum:
Hann er mjög dökkur
eða alveg svartur að of-
anverðu en hvítur að
neðan og litaskil mjög
greinileg. Auk þes er
stór, hvítur blettur aftan
við augað gott sérkenni.
Óhætt er að segja að
háhyrningur sé með
grimmustu skepnum
sjávar þó að hugtakið
„grimmd" sé oft og
einatt misnotað um dýr.
En hvað sem því líður
eru aðfarir hans við
veiðarnar heldur svaka-
fengnar þegar hvalirnir
ráðast margir saman á
steypireyði eða hnúfu-
bak og rífa stærðarstykki
úr síðum þeirra. Tenn-
AR
Höfrungor
Höfrungar eru fjölskrúðugasta
ætt tannhvala. Til þeirra teljast
a.m.k. 32 tegundir í öllum heims-
höfum. Auk þess eru þeir víða í
ósum stórfljóta, svo sem Amasón.
Sumir ganga jafnvel langt upp í
árnar þó að slíkt sé fremur sjald-
gæft.
Flestir höfrungar eru fremur smá-
vaxnir, aðeins nokkrir metrar á
lengd, og þykir ekki mikið miðað
við stóru skíðishvalina. Hornið á
bakinu er yfirleitt vel þroskað og
tennur margar og oft smáar. Þetta
eru sundfim dýr sem taka undir sig
stökk þegar því er að skipta. Mjög
er þó misjafnt hvernig til tekst eins
og vænta má.
Höfrungurinn, sem ættin er
kennd við, er líka nefndur Miðjarð-
arhafs-höfrungur vegna þess hve
fornaldarþjóðir þar þekktu vel til
hans og allt að því tignuðu hann.
Ástæðan var sú að hann var talinn
guðinn Appolló í höfrungslíki.
Annars er hann víða um höf og
hefur flækst til íslands. Hann er
vanalega um 2ja metra langur,
dökkblár að ofan en Ijós að neðan-
verðu.
Stökkfimi höfrungsins er við
brugðið. Mætti oft ætla að hvalirnir
væru í „hópleikfimi" þegar þeir
stökkva upp úr sjónum, jafnvel svo
að hundruðum skiptir í einu. Þá
eru hljóðmerki höfrungsins ekki
46 Æskan