Æskan - 01.10.1991, Blaðsíða 35

og þá höfðu munkamir, sem skrifuðu
fombókmenntir okkar, beðið ákveðn-
ar bænir.
En hver var hún svo hún Salgerð-
ur sem Salgerðarflöt var heitin eftir?
Það man ég ekki lengur.
Þannig vöknuðu sífellt nýjar
spurningar sem þurfti að leita að
svörum við.
Allt þetta gerði það að verkum að
strax í æsku varð mér eðlilegt að vera
forvitinn um umhverfi mitt, vilja lesa
og læra allt sem vitað varð um það
og rata vel um það. Þetta tók síðan
til hvers sem ég tók mér fyrir hend-
ur og varð þannig ef til vill helsti
hvatinn að því að ég leitaðist við að
brjóta til mergjar svo margt í lífsgát-
unni. Þetta fékk mér svo margfalt
meiri lífsfyllingu en ég hefði annars
fengið.
En snúum okkur nú aftur að
Selsundi og seinni heimsstyrjöidinni.
Ég man ekki lengur hver varð
kveikjan að því að ég var sendur í
fyrsta sinn á fund Þjóðverjanna í
Bólhelli enda skiptir það ekki öllu
máli. Ævintýrið að hitta útlending-
ana, útilegumennina, var mér efst í
huga og er enn þá.
Ég gætti þess vandlega að fara í
öllu eftir settum reglum. Hverfa inn
í gil eða laut í hraunið, langt frá hell-
inum, rétt við gamla fjárhúsið. Læð-
ast síðan eftir lægstu lautum uns að
hellinum kæmi. Þessa skyldi gæta
svo að einhver sem kynni að vera
staddur á sjónarhóli langt frá eða ein-
hvers staðar í nánd og reyndi að fylgj-
ast með ferðum mínum gæti ekki
rakið hvert ég færi. Þá mátti ekki
gleyma kallmerkinu áður en að hell-
inum kom svo að þeir héldu ekki að
óvinur, sem þeir þyrftu að fela sig fyr-
ir, væri á ferð. Ég man enn hve hjart-
að barðist í brjósti mínu á þessari
ferð, jafnvel svo að ég veitti því at-
hygli og brá mjög.
Þegar ég kom í lautina þar sem
Bólhellirinn var sá ég strax að hlaðið
hafði verið upp í dyrnar með mosa
og steinum svo vel og vandlega að
það hefði verið vandi að sjá hvar þær
voru hefði ég ekki vitað betur.
Þegar ég hafði gefið kallmerkið
kom ungur maður í Ijós uppi á syll-
unni hægra megin undir klettinum
að baki hellisins. Þó að ég ætti von
á þessu brá mér svo að ég tók ekkert
eftir því hvað hann sagði. Þess í stað
hljóp ég til hans og rétti honum það
sem ég átti að færa þeim. Flýtti ég
mér ef til vill til þess að þessi sýn
hyrfi ekki skyndilega. Svo rétti ég
fram höndina og heilsaði eins og best
ég kunni. Hann tók þéttingsfast í
höndina á mér, sagði eitthvað sem
ég vitanlega skildi ekki og benti mér
á að hoppa niður í hellinn.
Þar gaf nú á að líta. Vatn sauð í potti
á prímusi og hjá honum stóð unglings-
drengur, ekki miklu stærri en ég. Enn
hoppaði hjartað í mér. Ég gekk til hans
og heilsaði honum. Mér fannst hann
brosa svo fallega við mér þama í rökkr-
inu í hellinum. Mér datt strax í hug
að hann hefði glaðst við að sjá dreng
á líku reki og hann var. Einhvem veg-
inn situr það í mér að hann hafi verið
á milli fimmtán og átján ára.
Fullorðni maðurinn sneri sér nú
að mér, benti á pottinn og mig og
spurði:
„Te?"
Mér fannst hann að minnsta kosti
segja þetta í spurnartóni. Ég hafði
aldrei bragðað te áður og sagði:
„Nei, takk."
Samt hellti hann te í krús og rétti
mér mjólk. Allt það sem hann sagði
og gaf til kynna með látbragði sínu
tókst mér að skilja. Þegar teið var
komið í krúsina hvort sem var var
eins gott að drekka það. Ég þáði
mjólk út í það og sykur.
Er við höfðum dmkkið teið í þögn
fór að færast líf í piltinn. Hann benti
nú á prímusinn og spurði að mér
fannst:
„Prímus?"
Fljótlega skildist mér að að hann
væri að segja mér nafnið á sínu eigin
máli og endurtók það.
Hann hristi höfuðið, tók um hönd
mína og beindi henni að tækinu og
varð eins og spurningarmerki í fram-
an. En ég sagði bara - prímus. Ég á-
lyktaði að hann vildi vita hvað þetta
héti á mínu máli. Þar sem ég þekkti
ekkert annað nafn á því gat ég ekkert
annað sagt. Enn virtist hann í mikl-
um vafa. Loks benti ég á stein, sem
var þarna inni, og sagði:
„Steinn."
Nú skildi hann alveg hvað ég átti
við, endurtók það sem ég sagði og
benti svo sjálfur á steininn og sagði
„stæn" að því er mér heyrðist. Þá var
málakennslan hafin.
Svona gekk þetta koll af kolli og
ég komst fljótt að því að lítið var líkt
með þýskunni og sænskunni sem ég
hafði verið að læra.
Æ S K A N 3 9