Almanak Ólafs S. Thorgeirssonar - 01.01.1916, Blaðsíða 9

ALMANAK 1916
3
Páskatímabiliö.
Kirkjuþing-ið í Nicæa, erhaldið var árið 325 eftir Krists fæðing,
ókvað og leiddi í lög kirkjunnar, að páskahátíðin skyldi ætið haldin
vera hinn fyrsta sunnudag eftir fyrsta tungl, er springi út næst eftir
20. marzmán. Samkvæmt ákvæði þess getur páskahátíðin átt sér
stað á 35 daga tímabili, nefnilega á tímabilinu frá 22. marz til 25.
apríl, að þeim dögum báðum meðtöldum. Þetta tímabil er nefnt
páska t í m ab il ið. Af þessu leiðir, að ef tungl væri fult 21.
marz, og 22. marz bæri upp á sunnudag, þá yrði sá dagur (22.)
páskadagur. Fyr á ári geta páskar aldrei orðið. Þetta átti sér
stað árið 1818. En sé tungl fult 18. apríl, og 18. apríl bæri upp á
sunnudag, vrði næsti sunnudagur páskadagur, nefnil. 25. apríl.
Það kom fyrir árið 1886.
Páskadagur.
1916 23. Apríl
1917 8. Apríl
1918 31. Marz
1919 20. Apríl
1920 4. Apríl
Sóltími.
Sólarhringur er sú tímalengd,er líður á milli þess,er sólin geng
ur yfir ákveðna hádegislínu,og er það hin eðlilegasta skifting tímans.
En sökum hinnar mismunandi hreifingar jarðarinnar umhverfis sól-
ina og sökum bugsins á sólargangslínunni (Ecliptic), er aldrei ná-
kvæmlega jafn-langur tími milli þess, er sól gengur yfir ákveðna
línu. Af því leidir, að það er lítt mögulegt að setja stundaklukku
eftir sól. Til að ráða bót á þessum mismun, setja menr, svo að önn-
ur sól sé til, og að hún gangi með jöfnum hraðaþvert yfir mlðjarðar-
línuna. Er sú ímyndaða sól þá stundum á undan og stundum á eftir
hinni einu virkllegu sól. Er sá mismunur mestur 16 mínutur. Rétt-
ur sóltími er miðaður við hina virkilegu sól, en hinn svo kallaði
,,meðal sóltími“ aftur á móti, er miðaður við hina ímynduðu sól.
Til skýringar má geta þess að það er að eins á tveimur dögum á
árínu—á jafndægrum haust og vor—að ,,meðal sóltíma“ og rétt-
um sóltíma ber saman, því á þeim tveim dögum að eins er buglínan
eða sólargangslínan yfir miðjarðarlínunni.
TIMINN er í þessu almanaki viðaður við 90. hádegisbaug.
Till þess að finna meðaltíma annara staða, skal draga 4 mínútur
frá fyrir hvert mælistig fyrir vestan þennan baug, er» hæta 4
mínútum við fyrir hvert mælistig austan hans.