Alþýðublað Hafnarfjarðar - 24.12.1960, Blaðsíða 22

22
ALÞÝÐUBLAÐ HAFNARFJARÐAR
Karlakór Reykjavíkur er nýkominn úr frægðarför sinni til Vesturheims.
Áður en liann hrá sér vestur var kórinn staddur í Hellisgerði og tók þá
Hérdís Guðmundsdóttir þessa ágætu myntl af þeim kórfélögum.
sáttum við tengdaforeldra sína, og
Anna fékk fullan arf, þegar þar að
kom, en sú var venja á þeim tím-
um, ef börn gerðu stórlega á móti
foreldrum sínum, að svipta þau
arfi.
Þau Oddur og Anna giftust á
gamlaársdag 1870, var Anna þá 19
ára. Oddur varð síðar prestur í
Grindavík og þjóðkunnur maður
fyrir baráttu sína fyrir slysavörn-
um á sjó, sbr. rit og leiðbeiningar
hans um þau efni. Síðar fluttist
hann til Vesturheims og stundaði
þar prestsstörf og lækningar og
andaðist í Winnipeg 1911. Eignuð-
ust þau mörg börn og efnileg.
Að lokum vil ég bæta því við,
að atburður sá, sem hér er frá
sagt, er mér í fersku minni eins og
hann hefði skeð í gær, þótt ég væri
þá drengur sex ára. En þau Odd
og Önnu þekkti ég síðar að öllu
góðu.“
Þessi voru orð Erlends Marteins-
sonar frá Merkinesi.
Silkiklúturinn.
(Karólína Kristjana Árnadóttir
segir frá.)
Á árunum 1880—1890 bjuggu í
Brúarhrauni í Halnarfirði Guð-
mundur Ólafsson skipstjóri og
kona hans Kristín Lovísa Árnadótt-
ir. Bær jjeirra stóð jjar sem nú
(1938) stendur |)vottahús Geirlaug-
ar Sigurðardóttur, ekkju Einars
Þorgilssonar útgerðarmanns og
kaupmanns.
Fyrir ofan húsið er hóll, og var
það trú manna í fyrri daga, að Jrar
byggi huldufólk.
Þau Guðmundur og Kristín áttu
10 ára telpu er Anna hét. Hún átti
sér brúðu og brúðurúm og þótti
mjög vænt um hvorutveggja. Rúm-
ið hafði smíðað Magnús smiðtir,
bróðir Guðmundar, var jtað hag-
lega gjört.
Nú er Jjað dag nokkurn, að telp-
an er úti að leika sér, eti brúðu-
rúmið með brúðunni í er á borði
í skúr, sem var við húsið.
Hverfur ])á rúmið með brúðunni
og fannst hvergi, hvernig sem leit-
að var. Verður telpan mjög angr-
uð sem von var og syrgir sárt
brúðuna.
Móðir hennar segir, að hún
skuli ekki gráta, brúðan muni
koma aftur.
Um nóttina dreymir Kristínu, að
kona, sem hún ekki þekkir, kem-
ur með brúðuna og lætur á skúr-
borðið. Segir hún að telpan sín sé
lasin en eigi ekkert leikfang og
liaíi hún tekið brúðuna trausta-
taki til að gleðja barnið.
Um morguninn er brúðurúmið
með brúðunni í komið á skúr-
borðið. Segir þá móðir Önnu litlu,
að nú ætti hún að geta telpu
huldukonunnar brúðuna sína.
Anna litla féllst strax á j>etta.
Var svo brúðurúmið og brúðan lát-
ið fram á skúrborðið næsta kvöld.
Morguninn eltir var jjað horfið,
en á borðinu lá forláta silkiklútur
á stærð við vænan vasaklút.
Anna Guðmundsdóttir giftist, er
hún hafði aldur til, Sigurði Þór-
ólfssyni, síðar skólastjóra á Hvítár-
bakka, var hún fyrri kona hans.
Þau eignuðust tvær dætur. Önnur
jjeirra dó óskírð, en hin er Kristín
Lovísa Sigurðardóttir fyrrum al-
þingismaður. Anna átti klútinn
meðan hún lifði, en hún dó um
þrítugt. Ef til vill hefur klúturinn
lent í Glasgow-brunanum í Reykja-
vík 1902, en þar misstu þau Sig-
urður Þórólfsson aleigu sína, og
ekki veit Kristín Lovía neitt um
klút þenna.
Hellisgerði.
Hellisgerði í Hafnarfirði dregur
nafn af hraunhelli, sem er í gerð-
inu. Er Jaað nú skúti einn, en var
áður miklu stærri. Þar í grennd
lékum við börnin okkur oft. Heyrð-
um við ])á sungið og talað inni í
hellinum og einu sinni sá ég j)ar
barnssokka og rósaleppa breidda á
stein.
Það sama sá ég einu sinni uppi
í Kaplakrika.
(Sögn Karólínu Árnadóttur.)
Huldufólkstrú virðist hafa verið
ærið algeng í Hafnarfirði áður
fyrr allt til jtess að bærinn tók að
vaxa. Hér sást huldukona tína lit-
unarmosa í hrauninu og hér
heyrðist vagnaskröltið, jtegar ves-
lings huldufólkið var að flýja und-
an nýbyggingum og gatnagerð. En
hvar hefur })að nú samastað? —
Kannski í Hamrinúm. Þess vegna
er rétt gert að friða hann fyrir
röskun.
Dvergasteinsgarðurinn.
Þeir, sem átt hafa heirna í Hafn-
arfirði 10—12 ár eða lengur, muna
vel eftir matjurtagarðinum, sem
fylgdi húsinu Dvergasteini rétt hjá
þjóðkirkjunni. Garður Jressi mun
hafa verið ca. 400 ferm. að flatar-
máli, girtur með grjótgarði, hlöðn-
um úr höggnu grjóti.
Þann garð hafði hlaðið og höggv-
ið í hann grjótið Jón múrari Jóns-
son, sá er byggði Dvergastein 1912.
Grjótið hafði hann sótt upp í
Hamar, hiiggvið J)að til og dregið
heim á sleða. Hefur það verið
mikið verk og þurft til elju og at-
orku, enda var Jón rómaður fyrir
hvorttveggja. Sama mátti segja um
Sigurborgu konu hans, enda féll
ræktun garðsins í hennar hlut, og
var garðurinn oft nefndur, manna
á milli, „garðurinn hennar Sigur-
borgar". Þau Sigurborg og Jón
voru ioreldrar Emils Jónssonar
ráðherra.
Sigurborg í Dvergasteini.
En „falla tímans voldug verk“.
Svo fór og um Dvergasteinsgarð-
inn. Suðurgata skyldi breytast
þannig, að hún kæmi á Lækjargötu
syðri hjá Dverg. En til Jtess að svo
gæti orðið, varð að taka garðinn
að mestu leyti, enda voru nú upp-
haflegir eigendur garðsins lagztii
til hinztu hvíldar fyrir nokkru.
Þegar nú garðurinn var rifinn
og jafnaður við jörðu, svo sem
óhjákvæmilegt var, urðu einum
vegfaranda J)essi stef á vörum:
Sýndist mér hún Sigurborg
svipþung úli standa.
Garðurinn hennar gerður torg,
gleymd eru verkin handa.
Garðinn þann úr grjóti hlóð
góður hennar maki.
Ekki sparði ’ann afl né móð
í því Grettistaki.
Ætli hún hafi ei lagt j)ar lið
og lagt Iram krafta sína,
sem ætíð barðist lians við hlið
hvort hret eða sól nam skina.
Eftir lifir mannorð mætt
maðurinn [)ó deyi.
Svo er um hjón, sem hér er rætt,
held ég segja megi.
GRANNASÆTTIR
Jón Bergsson, bæjarverkfræðingur, Þórður Reykdal, sveitarstjóri, Einar
Halldórsson, oddviti, og Sigurður Arnórsson, bóndi, J)inga um landa-
mæri Hafnarfjarðar og Garðahrepps. Maðurinn mcð sjónaukann er
Helgi Kr. Guðmundsson, verkamaður.