Muninn - 01.05.2003, Blaðsíða 89
Syik og losti
í Spnngfield
Á hverjum virkum degi, áriö um kring sýnir Ríkiss-
jónvarpiö sápuóperuna Leiðarljós eöa Guiding
Light eins og hún heitir upp á ensku. Fjöldinn allur
af fólki horfir á þennan þátt, sem hefur verið sýn-
dur hér á landi frá árinu 1994 aö undanskildum
nokkrum vikum á síðasta sumri og örfáum hátíðis-
og tyllidögum síöasta áratuginn.
Flestirsem á annaö borö horfa á sjónvarp kannast
viö Lewis- og Spaulding-fjölskyldurnar, svikahrap-
pinn Roger Thorpe, ástamál dóttur hans Blake
sem reyndar heitir Christina í alvörunni, og alla þá
spennu sem einkennir atburöarásina í Leiöarljósi.
Allar persónur eiga aö minnsta kosti tvö hjóna-
bönd aö baki strax um tvítugt og jafn marga
skilnaði. Ranglega feöruö börn eða óskilgetin
eru á hverju strái, framhjáhald og viöskiptasvik
eitthvað sem er öllum meöfœtt og eðlilegt. Þótt
einhver persóna deyi þýöir þaö alls ekki aö þaö
séu endalokin-hún snýr nokkuð örugglega aftur,
og ef ekki persónan sjálf upprisin, þá tvífari hen-
nar í fullum herklceöum.
íslenskir sjónvarpsáhorfendur hafa einungis
fengið aö njóta þáttarins í tœplega einn áratug
af þeim fimm sem Ijósið hefur lýst frá Springfield.
Saga þess hófst áriö 1937 í Bandaríkjunum, þar
sem fimmtán mínútna langi útvarpsþátturinn
Guiding Light varö óhemju vinsœll. Frá 1952 var
þátturinn sendur út bœöi í útvarpi og sjónvarpi,
og þaö gerir hann aö þeim sjónvarpsþœtti sem
hefur verið sendur út lengst allra í sögu sjónvarp-
sútsendinga, eöa í 51 ár.
í upphafi var sögusviðið reyndar úthverfi Chica-
goborgar, en í dag er þaö Springfield í lllinois-fylki
sem hýsir aðalpersónur Leiöarljóss. Ríkustu og
valdamestu fjölskyldur bœjarins eru í forgrunni,
hver með sín einkenni. Sé eftirnafnið til dœmis
Spaulding er líklega um aö rceöa kaldrifjaðan
viöskiptajöfur. Ef nafniö er hins vegar Bauer, er
ncesta víst aö sú persóna sé barnelskt gœða-
blóö. Thorpe merkir vandrceði og svik, Lewis
tilfinningahita og fjölskylduást samfara góöu
viöskiptaviti. Þessar fjölskyldur, ásamt nokkrum
öörum og einstaka utanaökomandi einstaklingi
mynda hiö gríðarlega flókna fjölskyldutengslanet
Leiöarljóss. Allar persónurnar tengjast á einhvern
hátt og greinilegt aö handritshöfundar þáttarins
hafa gott ímyndunarafl þó svo aö handritiö sé
stundum ansi þunnt aö ööru leyti.
Samkvcemt upplýsingum frá Ríkisútvarpinu er
áhorfið á Leiöarljós hér á landi gríðarlegt þrátt
fyrir aö þcettirnir sem er verið að sýna hér séu
ellefu ára gamlir. Þetta sýndi sig best þegar
ákveöiö var aö hcetta aö sýna þá nú í sumar,
símhringingum frá áköfum aödáendum linnti
ekki og í öllum dagblöðum mátti lesa greinar frá
sjónvarpsáhorfendum sem vildu sinn þátt aftur á
dagskrá. Konur komnar á miðjan aldur og þar yfir
voru í miklum meirihluta í röðum mótmcelenda,
og viröist vera sá hópur sem horfir einna mest á
Leiöarljós. Stúlkur á unglingsaldri fylgja sennilega
fast á hcela þeirra. Karlmenn viröast ekki vera
jafn dyggir aðdáendur og kvenþjóðin, en þó
hefur heyrst af einhverjum sem safna þáttunum
samviskusamlega á myndbandsspólur og missa
ekki af þcetti fyrir nokkurn mun. Þátturinn er sýn-
dur síðdegis, sem hentar vel þeim sem eru hcet-
tir að vinna, og er þeim áreiðanlega kcerkomin
dœgradvöl.
Framhjáhald og afbrýðissemi, svik og losti viröast
höföa til einhverra hvata hjá fólki, aö minnsta
kosti er sjónvarpsefni sem fjallar um slíkt óhemju
vinsœlt. Ef Leiöarljós getursvalaö þessum hvötum
hjá einhverjum hluta íslenskra þjóöfélagsþegna
er meira en full ástœöa fyrir Ríkisútvarpiö aö
halda áfram aö sýna þaö um ókomna tíð.
Hildigunnur
Káradóttir