Heimilisblaðið - 01.01.1941, Síða 27
HEIMILISBLAÐIÐ
27
hinir fróðu og vitru spyrja, heldur einnig'
hinir einföldu, fáfróðu og smáu, ef þeir
annars hugsa nokkuð cg finna til eða nota
heyrandi eyru og sjáandi augu sín til að
heyra og sjá, allt, sem. var, er og verður
al>t í kringum þá. Já„ jafnvel barnið milli
Vlta, spyr móður eða föður, ömmu eða afa,
þá aðra »hvað og hvernig«; og öll mögu-
% fræðsla, hvar sem er, og í hverju sem
hún er, hefur æ þann tilgang, að svara
°S svala þekkingar- cg skilningsþrá ungra
gamalla um: Hvað og .hvernig þetta og
hetta hafi verið, sé og verði. — Og auð-
Vltað er tilgangur þeirra spurninga, og
Svaranna við þeim, sá, að fá og vita upp-
lýsing og uppbygging af þeim. En þá má
ekki spyrja eins og Farisearnir og þeir
skriflærðu forðum. spurðu manninn, er
sekningu hafði fengið; því að þeir spurðu
af illkvittni, en ekki af sannleiksást og þrá,
°S trúðu því ekki heldur sönnum svörum;
aeldur þarf að spyrja, eins og barnið, af
einlægni og elsku til hins sannasta; og
rannsaka síðan og kryfja svörin, eins og
sPekingurinn, með því, að bera þau sam-
an> meta þau og mæla við allt, sem bezt
er þekkt ag vitað eða reynt. En svo mjög
sem vér flestir undrumst margt, og þrá-
nrn að vita það og skilja, í vorum hkam-
eSa heimi, cg lifinu í honurn, þá er það
þá enn meira og fleira, óþekkt og óskilið,
eS enn meir áríðandi í andlegum eða ósýni-
e£um heimi, sem css flesta þyrstir eftir ao
hekkja, vegna þess að reynslan sýnir oss,
að vér allir hverfum héðan, fyrr eða seinna;
°& meðskapað eðli vort krefst áfram hald-
úauða lífs og annarar veraldar til að vera
*’ er héðan verður að hverfa. Og þá verða
sPurningarnar eðlilega. þessar: »Hvað og
var er þessi annar heimur; og hvernig er
eða verður hann? Hvað er lífið; og hvað
ei sál manns, bæði hér og þar; og hvernig
erP þau til orðin, og hvernig var,. er eða
lnuri verða um þau? Hvað gerði skapar-
llln svo, að ég varð til, hvernig lauk hann
uPp augum mínurn, líkamsaugunum, svo
að ég skyldi sjá ljós þessa heims c.g svo
undur margt, sem í honum gerist; eða eyr-
um mínum til að heyra allt, sem hér er
heyranlegt; eða munni mínum til að mæla
heyranlegt og skiljanlegt mál h.ugsana
minna og tilfinninga, óska, bæna cg vona?
Og hvernig lauk hann upp augum sálar
minnar eða til bjó og opnaði öll hennar
skilvit? Já, hvað gerði hann víð mig, cg
hvernig gerði hann við mig, svo að ég er
það, sem ég er? Og hvað og hvernig mun
hann þá og gera við mig, við líkama minn
og sál um eilífa tíð? Petta eru fyrstu og
stærstu, alvarlegustu, og líka. eðlilegustu
spurningar hverrar hugsandi mannssálar,
sem vakna jafnvel og vaka í hverju barni
— ,sem lítið eða ekkert hefir enn af þessu
jarðlífi að segja. En svo kemur þetta líf
með ótal aðrar líkar spurningar til manns-
ins, er hann kemst af barnsaldrinum, og
Gíftast því fleiri og þyngri sem hann verð-
ur eldri. Þá má margur, og gerir líka oft,
að spyrja: »Hvað gerði eða gerir skapar-
inn, og hvernig gerði og gerir hann við
mig, þegar heilbrigt líf og heilsa, blíða og
meðl;æti„ sól cg sumargæði veitast mér; og
allir hæfileikar til að sjá og heyra, finna
og njóta gefasit mér til yndis og sældar?
En hvað gerði eða gerir hann, og hvernig
gerði eða gerir hann við mig, eða þig, vin-
ur minn, þegar lífið varð eða verður sjúkt;
stríð og raunir steðjuðu eða sækja aði, sól-
in myrkvast og sumar bregzt, sjón og
heyrn lokast fyrir fegurð og unaðsröddum.
lífsins; eða er þjáning, dauði cg sorg vitja
mín eða minna? Allt þetta hlýtur þó, að
leika í skaparans hendi.
Enn sem komið er, hefir aðteins einn af
konu fæddur, getað svarað þessum spurn-
ingum,, og líka gert það, með alveg vafa-
lausri vissu, og líka sannað það svar jafn-
framt með sýnilegu og áþreifanlegu verki
— Jesús frá Nazaret. Allir aðrir, og þaö
aðeins hinir mestu og beztu, hafa einungis
svarað með óljósum líkum, óvissum rök-
um, líklegum getgátum. og heimspekileg-
um, en þó mismunandi hugmyndum; en
enginn fullkomlega né fullnægjandi með