Kirkjuritið - 01.06.1936, Síða 23

Iíirkjuritið.
Guðsliugmynd nútímans.
237
hugsanalíf mannsins lil sem einfaldastra frumhvata, er
þeir liafa talið raunverulegri. Þessi slefna í sálarfræði
nútímans er álíka röksamleg og ef vér teldum fræið
raunverulegra en blómið, en moldina, sem fræið er
sprottið úr, raunverulegasta alls.
En þetta er í raun og veru aðeins aðferð til að víkja
úr vegi fyrir aðalvandamálinu. Vér vitum, að moldin
verður ekki skilin án fræsins og ekki fræið án blóms-
ins. Tilgangur fræsins er blómið og þessvegna er það
engu síður vottur um eðli tilverunnar. Lík er afstaða
guðfræðinganna lil lífsins og tilverunnar í lieild. Þeim
virðist eðlilegast að skýra það með því æðsta, er þeir
þekkja í tilverunni: mannlegri skynsemi. Guðfræðing-
urinn heldur því fram, að lífið og skynsemin sé hinn
raunverulegasti vottur um hiuzta eðli lilverunnar og það
sé ákveðinn vilji, er mótar hinar hverfulu tilverumyndir
efnisins. Þessi vilji og skynsemi kemur meðal annars
fram í hinni skapandi þróun. Frá því að frumþokan
varð til í evði og tómi geymsins og til þessa tíma, að jörð
eins og vor jörð skapast, hafa margir atburðir gersl. En
þeir hafa allir miðað að hinu sama, að framleiða fjöl-
hreytt og merkilegt líf. Meðau eunþá var ekkert lifandi
líf á jörðinni, var þó undirbúningurinn undir það gerð-
ur með hinni mestu ákvæmni.
Er það liklegt, að slíkt sje stöðug tilviljun á tilviljun of-
an, að sköpun verði úr óskapnaði? Mundi ekki tilvilj-
unin fremur, ef hún væri hugsanleg, steypa sérhverri
sköpun í óskapnað?
ÖIl þekking bendir til þess, að tilverumyndirnar hafi
þróast frá Iiinu einfalda til hins fjölþætta og fullkomnara.
Þannig hafi frumefnin bundist í fjölbreyttari efnasam-
hönd og lífið byrjað með einfrunningum, en síðan þró-
ast til fullkomnari og fullkomnari myndar, unz það með
manninum er loks orðið færl um að fóstra lifandi sál,
sem getur lmgsað og fundið til og orðið meðvitandi um
tilveru sina og takmark.