Kirkjuritið - 01.06.1954, Blaðsíða 13

BARÁTTUMENN
251
á tnáarbrögðum beggja. Sjálfur er hann að vísu mjög trú-
hneigður og aðhyllist hina andlegu skýringu á eðli lífsins,
en er hafinn yfir hin sérstöku trúarform, sem hann telur
að orðið geti að fótakefli andlegu lífi, ef þau ná að stein-
renna og verða að kreddu. Um þetta fjallaði einmitt er-
indi það, er hann flutti á trúmálaþinginu í London 1936.
Itadhakrishnan um trú og trúarbrögð.
Vaxandi samgöngutækni, kvikmyndir og útvarp gerir
fjarlægðirnar að engu og knýr mannkynið til nánara sam-
félags en fyrr. Þetta getur miðað að því að þurrka út
niismun þjóða og siða, en það getur líka valdið vaxandi
árekstrum, ef ágreiningsefnin eru mörg og stór. Nú sem
stendur er heimurinn eins og púðurtunna (þetta var
skömmu fyrir heimsstyrjöldina), og stjórnmálamönnum
gengur illa að hafa hemil á mannkindinni, enda er þess
naumast að vænta, fyrr en sálarástand hennar er bætt
að mun. Eru trúarbrögðin þess megnug að gera það?
Orka þau að vinna bug á kynþáttahatri, þjóðernisgorgeir
og yfirdrottnunarsýki einstakra manna og þjóða? Sorg-
lega oft hefir þeim mistekizt þetta. Enda þótt þau elski
frið í orði kveðnu, hatast margir sértrúarflokkar inn-
byrðis, þar sem hver þykist fara með umboð hins eina
og sanna Guðs, og gengur sá Guð ávallt í stríðið með sinni
eigin þjóð, eða sínum flokki.
Hin trúarbragðalega sundrung stafar af því, að menn
kunna ekki að gera greinarmun á trú og kenning. Trúin
er ekki vísindi fyrst og fremst, því síður fræðikerfi eða
játning. Þvert á móti liggur meginhætta trúarbragðanna
í því, að hneppa guðstrúna í slíkar skorður mannlegra
takmarkana og ófullkomleiks, sem öll guðfræði hlýtur að
vera. Væri fræðin kjarni trúarinnar, eins og sumir halda
og trúarkenningarnar óskeikular, þá væri um vísindi að
ræða en ekki trú. Þá hefði mannsandinn kannað ómælis-
djúpin og gegnumskoðað Guð. Slíkt væri fjarstæða. Vís-
indi vor tæma aldrei leyndardóminn, sem umlykur tilveru