Kirkjuritið - 01.06.1956, Blaðsíða 12
250
KIBKJURITIÐ
En oft velti ég því fyrir mér, hvort margir af þessum mönnum
hafi í raun og veru gert upp reikningana við elztu og a. m. k.
einhverja áhrifaríkustu stofnunina í þjóðlífi voru. Hvort þeir meta
það sanngjarnlega, sem kristindómurinn hefir lagt til þjóðmála
og þjóðlífs fvrr og síðar. Jón prófessor Helgason kveður — í Áma-
safni:
Las ég þar sálma og lofsöngva þjóðar í nauðum,
lífsvonin eina var samtvinnuð krossinum rauðum
yfirtak langt bak við ömurleik hungurs og sorgar
ónmðu sætlega strengleikar himneskrar borgar.
Þetta hygg ég, að sé frekar óhlutdræg lýsing fræðimannsins
en vilhallur dómur trúmannsins um þann styrk, er kristin trú
hefir veitt þjóðinni á liðnum öldum. En hvað mætti þá ekki segja
um áhrif siðalærdóma kristninnar á löggjöfina og mannlífið í
heild? Þótt venja hafi verið að skrifa söguna sem lofgerðaróð
um kónga og keisara og einstaka afreksmenn, og nú færist í móð
að rekja flest til stéttaskiptingar á grundvelli efnahagsmálanna,
er sannleikurinn sá, að trúar og siðgæðishugsjónirnar munu
drýgstu áhrifavaldamir. Þótt ekki taki því að kýta við þann flokk,
sem hér um ræðir, um afstöðu hans til auðu stólanna, er þess
vegna rétt og skylt að spyrja, hvað hann vilji að komi í stað kirkj-
unnar, ef hún á að rífast niður, eða ef hann telur að hún muni
falla af sjálfri sér. Þeirri spurningu virðist mér alveg ósvarað 1
dag.
Ennþá eru þeir samt flestir, sem tala um auðu sætin með
hryggð og vandlætingu. Bera saman, hvernig sakir stóðu í þeirra
barnsminni, þegar fólk brauzt til kirkju í ófærð og óveðri, taldi
sér skylt að hlaupa frá ótal önnum til að hlusta á helgar tíðir.
Þessi fjölmenni hópur telur það hreinasta voða, ef efnishyggjan
leggur alveg undir sig landið og andstæðingar kristninnar fa
töglin og hagldirnar. Það er því ekki óalgengt að menn geri um það
samþykktir á fjölmennum fundum og jafnvel á landsfundum ein-
stakra stjórnmálaflokka, að viðkomandi fólk sé hlynt kirkjunni
og skilji nauðsyn þess að vernda hana og efla.
Margt af þessu fólki á auðu stólana. Allir þessir menn bera