Kirkjuritið - 01.06.1956, Blaðsíða 27

HINN VÍGÐI ÞÁTTUR
265
venjum með húslestrum og sálmasöng, a. m. k. einu sinni í viku
árið um kring, eða jafnvel daglega nokkurn hluta ársins.
Ekki skal um það dæmt, hvort unga fólkið biður nú síður fyrir
sér í alvöru og einlægni en við gerðum á þeim aldri, en hitt mun
mega telja vafalítið, að það kunni færri vers og bænir en sjálf-
sagt þótti að við kynnum þá. Mun það jafnan hafa þótt merkur
þáttur í andlegu uppeldi að kunna margt af slíku, og sár merki
um andlega eymd að kunna varla Faðirvorið, hvað þá meira.
Kennarinn kemst fljótlega að því, hvað börn kunna af slíku tagi,
ekki sízt sá sem kennir kristinfræði. Og því miður verð ég að
segja það, að börnin á 1. og 2. tug aldarinnar kunnu ólíkt meira
ef versum og bænum, þegar þau komu í skólann, en börn hinna
síðustu áratuga. En auðvitað eru hér á undantekningar, og heldur
ekki skal því gleymt, að börn koma nú víðast yngri í skóla en
þá. Samt raskar það ekki þeim heildarbrag, að þetta er lakar en
var og að heimilin hafa hér látið undan síga, enda kemur nú ekki
alltaf prestur á heimilin einu sinni á ári til að hlýða börnunum
yfir versin sín, en það var algengt áður. Og þá mun það liafa
verið metnaður heimilanna, að presturinn kæini þar ekki að
»tómum kofunum", og var þetta gott aðhald.
Og svo voru það húslestrarnir. Margt hefir verið um þá rætt
og ritað og ekki allt af skilningi, að mínum dómi. Ég minnist
þeirra með þákklátum huga og er sannfærður um það, að þeir
voru ágæt venja o^ höfðu mikla þýðingu. Að vísu skildu börn
að sjálfsögðu lítið í raunverulegu efni lestursins, enda skipti
það minnstu máli. Hitt fundu þau, að hér var eitthvað mikið á
ferð, eitthvað alvarlegt, eitthvað sem bar að virða og taka há-
tíðlega, þegar allir tóku sálma sína og sungu og sátu hljóðir, með-
an lesið var. Hér varð hver og einn órabelgur að lækka seglin
°g sitja hljóður á helgri stund. Og það var þessi hljóða stund
°g hin almenna þátttaka í lotningarfullri athöfn, sem áhrifin
Imfði, þótt lestrarnir þættu stundum of langir, og voru það raun-
ai' líka. Og ég hygg, að þeir hefðu haft enn meiri þýðingu, sem
lioll uppeldisvenja, ef þeir hefðu verið styttri. En lotningin, er
sýna varð hinu helga og háleita, hafði varanleg áhrif. Það hefi
eg jafnan fundið með sjálfum mér. Og nú koma uppeldisvísindin