Kirkjuritið - 01.01.1963, Blaðsíða 21

Séra Sigurbjörn A. Gíslason:
Utanfarir guðfræðinga
um síöustu aldamót
Unga kynslóðin, sem flýgur eða siglir í liópatali suður eða
vestur um liöf, á vafalaust erfitt nieð að átta sig á þeirri ein-
angrun, sem eldri kynslóðir bjuggu við öld eftir öld. Þeir,
sem nú eru gamlir orðnir, muna þann tíma, er þeir fáu, sem
komust „út fyrir pollinn“, voru kallaðir ,,sigldir“ — og kæmi
það fyrir að sami maður færi oft „út til kóngsins Kaupmanna-
liafnar“, var liann „stórsigldur“. Þótti sú ,,upphefð“ litlu minni
en orða eða doktorsnafnbót.
Sárfáir guðfræðingar vorir náðu þeim ,,nafnbótum“, aðrir
en „Hafnar-kandidatar“, sem voru þó liarla fáir allt fram að
1892. Þeim fjölgaði um níu árin 1892—1907, en stórfækkaði
úr því, og eru nú flestir horfnir fyrir löngu. Hinir, sem utan
fóru, liöfðu oft lítið gagn af förinni, því að oftast fóru þeir
„nestislausir“, eða höfðu engin meðmæli og engin erlend
kirkjuleg tímarit lesið, og vissu því ekkert livert þeir áttu að
snúa sér í erlendu landi til að kynnast kirkjumálum. — Sár-
fáir ísl. prestar áttu nýjar trúmálabækur á erlendum málum
um aldamótin. — Því var það, að þáverandi lector, Þórballur
B jarnarson, gat um það í blaði sínu sem einstæðum tíðindum,
að „sveitaprestur á Norðurlandi“ befði nýverið pantað 3 bæk-
ur enskar um „heimspekilega guðfræði í trúarinnar átt“. (Sjá
Kirkjublaðið 1896, bls. 80).
Um utanfarirnar verða liér nefnd nokkur dæmi — öðrum
til viðvörunar eða leiðbeiningar.
Um 1890 fór sveitaprestur til Noregs að kaupa kirkjuvið.
Kaupfarið, sem hann fór með, dvaldi um vikutíma í Stafangri.
Aðventistar voru að halda þar ársfund þá daga, og er þeir
fréttu að íslenzkur prestur væri farþegi með skipinu, sóttu þeir