Nýjar kvöldvökur - 01.07.1941, Síða 37

N. Kv.
BÓKMENNTIR
131
baki, og bágborin mundu nú þykja þau
kjör er hann hlaut á elliárum sínum.
Síðasti þátturinn er um séra Hjálmar á
Kolfreyjustað og Guðmund föður hans.
Hefir séra Hjálmar verið gáfumaður en
ekki við alþýðu skap.
Annars má segja um sögur þessar sem
heild, að í þeim má finna margar myndir
þess aldaranda, er ríkti, þegar þær gerð-
ust, og verður að dæma menn og atburði
frá því sjónarmiði. Eins geri jeg ráð fyrir
að í mörgum þeirra speglist fremur dóm-
ar samtíðarinnar um söguhetjurnar held-
ur en ætíð sé um raunverulega atburði
að ræða. St. St.
100 islenzkar myndir. Rvík 1941.
Útg. ísafoldarprentsmiðja.
Myndir þessar eru úrval úr hinu mikla
og fagra riti „ísland í myndum“, er ísa-
foldarprentsmiðja gaf út fyrir nokkru.
Úrvali þessu fylgir hinn snjalli formáli
Pálma Hannessonar. Er hann eins og
texti myndanna bæði á íslenzku og
ensku. Myndirnar eru yfirleitt góðar og
margar ágætar og vel valdar. Gefa þær
allskýra hugmynd um ýmsa fegurstu og
sérkennilegustu staði landsins, auk þess,
sem þar eru einnig nokkrar myndir frá
atvinnulífi og dýralífi. Myndahefti þetta
er hið eigulegasta, þótt eigi sé það jafn-
glæsilega búið og bók sú, sem það er val-
ið úr. Hins vegar er það svo miklu ódýr-
ara, að það ætti auðveldlega að geta orð-
ið eign hvers þess, sem gaman hefir af
fögrum myndum, og ann þeim fróðleik,
sem þær veita. St. St.
Ragnheiáur Jónsdóttir: Arfur,
skáldsaga. Rvík 1941. Útg. ísa-
f oldarprentsmiðj a.
Hér er nýr skáldsagnahöfundur á ferð-
inni og leggur út með allstóra skáldsögu.
Höfuðpersóna sögunnar er ung kona,
Hildur að nafni, sem gifzt hefir Tómasi
kaupmanni, gömlum, kaldrifjuðum auð-
manni, til þess að geta látið fjölskyldu
sína njóta góðs af. En Tómas heldur fast
um aurana og hjónabandið hefir gengið
hörmulega. Aannars segir sagan einkum
frá æfilokum Tómasar og þeim atburðum,
er verða samtímis og hann liggur bana-
leguna. Einkum snýst sagan um hugar-
stríð og raunir frú Hildar, og ógæfu þá er
steðjar að fólki hennar. Þá verður og
einnig stjúpsonur hennar ástfanginn af
henni. Eftir andlát Tómasar fellur flest í
ljúfa löð, svo að sagan fer vel eins og al-
mennt er kallað.
Frásögn öll og atburðirnir reka hver
annan, en oft með næstum því reyfara-
kenndum blæ. Höfundurinn vill sýnilega
skrifa ádeilu, og deilir réttilega á margt,
sem miður fer í þjóðfélaginu, en missir
að nokkru leyti marks, sakir þess, hve
dökkt hún málar andstæðingana, svo að
þeir verða óeðlilegir fyrir bragðið. Ýmsar
persónur sögunnar eru skýrar, t. d. syst-
kini Hildar, þau Marta og Stjáni. Þá eru
og læknishjónin allvel gerð, enda þótt
frúin sé fullmikið látin tala og hugsa um
andlegan þroska.
Enda þótt margt gæti betur farið þá er
samt sýnilegt að höfundur kann að segja
sögu, og má vænta að smíðagöllunum
fækki, er fram líða stundir.
St. St.
Stefán Jónsson: Á förnum vegi.
Sögur. Rvík 1941. Útg. ísafold-
arprentsmiðja.
Höfundur sagna þessara er þegar nokk-
uð kunnur fyrir smásagnagerð. Sögur þær
er hér birtast eru sjö talsins og allar
gripnar úr daglega lífinu, eins og nafn
þeirra „Á förnum vegi“ bendir til. Þær
fjalla einkum um þá einstaklinga, sem
orðið hafa útundan eða eiga andstætt með
einhverjum hætti. Frásögnin er látlaus
og stíllinn viðfeldinn. Höfundur virðist
17*