Nýjar kvöldvökur - 01.10.1959, Page 46

164
N.Kv.
SKRIÐUFÖLL í NORÐURÁRDAL
verið í AusLurdal, eins og muniímæli herma
þó. Hið gamla heiti, „við Austurdali“, á
byggðinni frá Norðurárdal til Austurdals,
gefur til kynna, að hinn fyrrnefndi hafi
stundum átt samheiti við hinn síðarnefnda,
í rýmri merkingu.
Læt ég svo aðra um að meta, hvor staður-
inn er líklegri. En að minr.i hyggju er
þarna fundin skýringin á því, hvers vegna
bæirnir á Norðurárdalnum breyttu um nafn,
að staðirnir þar tveir urðu að Kotum, eins
og Olafur Lárusson prófessor orðar það ein-
hvers staðar. Og að jafnframt sé upplýstur
einn kapítuli í sögu þessara liæja.
í fljótu bragði kann það að þykja með
ólíkindum, að stórfelld skriðuhlaup verði
nema einu sinni á sama stað, að hið fyrra
hljóti að taka með sér allt lauslegt sem á
vegi þess verður, og að lítið verði til í það
næsta. Þetta er efalaust rétt sé sorfið nið-
ur á fastan grundvöll. En það er ekki alltaf.
Hitt mun tíðara að aðeins efsta lag jarð-
vegsins, að vísu mismunandi þykkt, fari af
stað, einkum ef klaki er ekki með öllu horf-
inn úr jörðu. Eftir getur orðið allþykkt
moldar- eða grjótlag, sem svo grær upp,
samfara þeirri jarðvegsmyndun, sem verð-
ur þar með líðandi árurn. Og mun það ekki
vera nokkuð að vöxtunr á 340 árum? Auk
þessa brotna björg, klettar molna og steinar
iosna úr læðingi jarðar fyrir áhrif vatns og
veðra, einkum úr barmabröttum giljum og
gljúpum lækjarfarvegum. Allt þetta tilheyr-
ir hinu seinna hlaupi.
Þá þurfti og meginþungi skriðufallanna
1612 ekki að hafa orðið alveg á sama stað
og nú var, — sé gert ráð fyrir að þau hafi
orðið hjá Kotum, — og þó orðið jörðinni
að falli í bili. Land Kota er allstórt, og sann-
leikurinn er sá, að mikinn minni hluta þess
hefur flóðið nú flætt yfir. Túnið hefur orð-
ið langharðast úti. Svo þurfti ekki að hafa
verið 1612, — ef bærinn hefur þá staðið
þar sem harm er nú.
Það má ef til vill segja, að lítil harmabót
sé það fyrir fjölskylduna á Fremri-Kotum
dð vekja hjá henni geig og grun um, að sag-
an kunni að endurtaka sig, þó ekki sé oftar
en á 3—4 alda fresti. Vildi ég sízt verða íil
að vekja þann ótta. En nokkra huggun og
traust mætti þá veita vitneskjan sú, að hafi
skriðuföllin 1612 orðið þarna, þá greri það
sár, jörðin endurbyggðist, og hefur senni-
lega aldrei verið búið stærra þarna en nú
siðustu árin. Og svo á vonandi enn eftir að
verða. Frjómagn íslenzkrar moldar er víða
mikið, og það er alkunnugt, að sumar aur-
skriður eru fljótar að gróa upp og verða að
grænni fold.
UM AUGLÝSINGAR
Öllum þeim, sem auglýst hafa í þess-
um árgangi, senclum við að áramót-
um beztu kveðjur og þakkir fyrir við-
skiptin. Vœntum við þess, að þau við-
skipti megi enn lialda áfram báðum
aðilum til gagns. Þá viljum við vekja
athygli lesenda ritsins á auglýsingun-
um og leyfum okkur að biðja þá að
kynna sér efni þeirra, áður en þeir á-
kveða viðskipti sín.
Ú T G E F E N D U R.