Sjómannadagsblaðið - 03.06.1945, Blaðsíða 59

Fró ssðasto Siómannadegi
Hátíðahöldin í heild munu hafa verið einhver glæsi-
legustu sinnar tegundar og hin fjölmennustu. Aðalúti-
samkoman fór fram við hinn nýja Sjómannaskóla. Hin
mikla bygging, er þegar var risin af grunni, var öll
fánum skrýdd, en fyrir framan hana hafði verið komið
ræðupalli og var grunnur hans eins og skipsstefni, klætt
hvítu líni að ofan, en grænu að neðan. Út frá ræðupall-
inum skipuðu sjómennirnir sér með fánum hinna ýmsu
sérgreina sjómannasamtakanna. Hátíðahöldin hófust með
því að sjómennirnir söfnuðust saman við Tjörnina og
gengu síðan þaðan fylktu liði undir fánum og hljóð-
færaslætti að hinum nýja Sjómannaskóla.
Eftir að hópgangan hafði staðnæmzt fyrir framan
skólabygginguna hófst minningarathöfn um þá íslenzka
sjómenn, er farizt höfðu síðan á síðasta sjómannadegi. Á
því tímabili höfðu 63 lögskráðir sjómenn farizt á árinu,
en alls höfðu farizt 67 íslendingar að meðtöldum farþeg-
um á skipum, er farizt höfðu. Biskupinn, herra Sigurgeir
Sigurðsson, stjórnaði minningarathöfninni og flutti ávarp,
en einn af eldri nemendum Stýrimannaskólans, Hreinn
Pálsson framkvæmdastjóri í Hrísey, söng einsöng. Hafði
hann sýnt Sjómannadagsráðinu þann velvilja, að verða
við áskorun þess að koma og syngja við þetta tækifæri.
Að minningarathöfninni lokinni las Friðrik Ólafsson
skólastjóri upp skinnhandrit það, sem múra átti inn í
anddyri skólans. Hámarki náðu hátíðahöldin er Sveinn
Björnsson ríkisstjóri lagði hornsteininn og flutti ávarp
til þjóðarinnar. Hér hófst forleikur hinnar miklu lýð-
veldishátíðar, er fara átti fram nokkrum dögum síðar, og
segja má að með hinum nýja sjómannaskóla hafi verið
lagður hornsteinn hins unga lýðveldis. Er ríkisstjóri
hafði lokið máli sínu, gekk fyrsti fánaberi sjómanna fyrir
hann og kvaddi hann með íslenzka fánanum, en ríkis-
stjóri laut niður og bar fánann að vörum sínum.
Á eftir ræðu ríkisstjóra flutti Vilhjálmur Þór sighnga-
málaráðherra ávarp. Enn fremur töluðu þeir Kjartan
Thors framkvæmdastjóri fyrir hönd útgerðarmanna, og
Sigurjón Á. Ólafsson alþingismaður og Ásgeir Sigurðs-
son skipstjóri fyrir hönd sjómannasamtakanna.
Síðan voru afhent björgunarverðlaun ársins. Fram-
kvæmdi formaður Sjómannadagsráðsins þá athöfn. Verð-
launin hlaut að þessu sinni Þorsteinn Jóhannesson skip-
stjóri á vb. Jóni Finnssyni frá Gerðum, en hann bjarg-
aði skipshöfninni af vélbátnum Ægi í ofviðrinu 12. fe-
brúar það ár, er bátnum hvolfdi undan Garðsskaga. Að
lokum voru afhent verðlaun Sjómannadagsins fyrir
íþróttakeppni. Skipverjar á bv. Helgafelli unnu það ein-
stæða afrek, að sigra sem einstaklingar og sameiginlega
í öllum íþróttum dagsins.
I reipdrættinum tóku þátt skipshafnir Esju, Súðarinn-
ar og bv. Helgafells. Helgafell vann bæði Esju og Súð-
ina, og Esja vann skipshöfn Súðarinnar, en Súðin var
handhafi verðlaunanna frá fyrra ári. Skipverjar af Helga-
felli urðu einnig hlutskarpastir í kappróðrinum, björgun-
arsundinu, stakkasundinu og keppni í hagnýtum vinnu-
brögðum. í netabætingu varð fyrstur Sigfús Bjamason á
Myrkrið var að skella yfir, skipið rak fyrir
flötu og okkur virtust sjóimir, sem komu æðandi
í áttina ti'l okkar, hræðilegir. Timburmaðurinn
og ég brutumst niður í afturbrunninn og hjugg-
um á vírana, sem timbrið var fest með, en
timbrið hrundi fyrir borð og skipið tók að rétta
við aftur. Teinarnir í stýrisleiðslunni höfðu bogn-
að og voru óhreyfanlegir í rennunni. Gátum við
losað um teinana með því að höggva burtu
nokkra bolta úr rennunni. Var skipinu því næst
snúið upp í sjó og vind og síðan andæft þannig
meðan veðrið hélzt, án þess frekari skemmdir
yrðu.
Á 15. degi eftir að við fórum frá Sydney kom-
um við að Fastnet, og 2 eða 3 dögum síðar var
lokið við að binda skipið í höfninni í Glasgow.
Mér til ótakmarkaðs léttis vai- ferðinni lokið.
Gamble skipstjóri gaf mér mjög lofsverð með-
mæli um leið og ég kvaddi hann. Þrátt fyrir það,
sem ég hef sagt um hann hér að framan, þá
dáðist ég hálft í hvoru mjög að honum. Þó að
hann dveldi að mestu leyti í káetu sinni, þá vissi
hann alltaf nákvæmlega hverju fram fór, en hann
skipti sér aldrei neitt af neinu meðan allt gekk
vel. Eg var unglingur, sem átti margt eftir ólært,
en hann gaf mér margar góðar leiðbeiningar við
ýmsu, því að hann var afburða sjómaður af gamla
skólanum. Að hann treysti mér, veitti mér sjálfs-
traust, en í þess stað vann ég honum eins vel og
mér var unnt. En þrátt fyrir allt, þá var þessi
sjóferð, sem ég hef lýst hér að framan, versta
ferðin, sem ég fór þau 40 ár, sem ég var sjómaður.
SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ 39