Sjómannadagsblaðið - 03.06.1945, Blaðsíða 43
Sigurjón
um skyldu löggjafarvaldsins til að grípa í taum-
ana. Þá var lýst orsökinni að þessum miklu
skipasköðum, of fámenn skipshöfn, mishleðsla og
ofhleðsla, skip illa útbúin, vélvana og ekkert til-
lit tekið till sjóhæfni, er þau voru smíðuð.
Plimsoll vakti eftirtekt á því, að þetta væri
öðruvísi með farþegaskipin, þar væri meira eftir-
lit með öllu, og þess bæri að krefjast að sama
gilti flutningaskipin. Hann sýndi fram á, að á 11
óra tímabOi er hann reiknaði með, hefðu farizt
til jafnaðar um 800 sjómenn árlega.
Bókin vakti ahnenna athygli, en þingmenn voru
henni andvígir. í reiði sinni stökk Plimsoll upp
úr sæti sínu og hét á Disraeli að fórna ekki á
þennan hátt þúsundum mannslífa. Og hann hélt
ófram þrumandi röddu:
„Ar eftir ór sendum við hundruð dáðrakkra
drengja í opinn dauðann. Konur verða ekkjur og
börn þeirra föðurlaus til þess að no’kkrir sam-
vizkulausir braskarar, er hvorki óttast guð né
menn, geti hrúgað sarnan peningum . ..“
Það var þá, sem Plimsoll tókst að vekja þingið.
Hann var óspart hylltur fyrir þessi ummæli.
Þegar hann að lokum komst aftur að, hélt hann
áfram, skjálfandi af hrifningu:
„Það eru skipaeigendur hér í landinu, sem
aldrei kaupa sér nýtt skip, hvað þá heldur að
þeir láti byggja ný skip, menn, sem réttast væri
að kalla skipaslaktara. Ég er ákveðinn að afhjúpa
þessa þorpara, sem senda sjómenn okkar út í
opinn dauðann.“
Fjölmennir fundir voru haldnir víðs vegar um
landið, þar sem krafizt var nýrra siglingalaga og
það var ekki einungis verkafólkið, sem hyllti
Plimsoll fyrir frammistöðuna á þingi, heldur jafn-
vel aðalsmennirnir. Svo fór, að landsstjórnin sá
sér ekki fært að þverskallast og að lokum voru
nýju siglingalögin samþykkt. Plimsoll hafði sigr-
að, en það einkennilega var að Disraeli forsætis-
ráðherra reyndi á síðustu stundu að tileinka sér
heiðurinn, því hann sagði að stjórnin hefði ekkert
getað gert fyrr en sterkt ahnenningsálit hefði
verið á bak við hana.
Eitt af hinum góðu ákvæðum í hinum nýju
siglingalögum var það, að hleðslumerki skyldi
vera á hverju skipi, og skýldi hafa góðar gætur
á að ekki yrði hlaðið upp fyrir það. Vegna til-
rauna Disraeli að tileinka sér heiðurinn af end-
urbótunum stakk eitt gamanblað upp á því að
hleðslumerkið skyldi kallað Disraelis-merkið, en
svo fór að það var kallað Plimsoll-merkið og
heitir það enn í dag, en kaidhæðni örlaganna
réði því að lél'eg sjóskip og sökkhlaðin eru einnig
kölluð Blknsollarar.
Öðruvísi er það með Sigurjón Á. Ólafsson, ís-
lenzka þingmanninn, því ef eitthvert skip er sér-
staklega vel útbúið, ef það hefur raidoútbúnað
og allt, sem mó verða því til öryggis eða prýði,
og ef skipverjar fá dýnupeninga og geta haft
hreint í rúmunum hjá sér, þá er sagt að sigur-
jónskan hafi þar yfirhöndina. Annars er margt
Mkt með baráttu þessara tveggja þingmanna, sinn
af hvoru þjóðerni. Báðir berjasít þeir í æsku
áfram við lítil efni. Þeir hafa glöggt auga fyrir
öngþveitinu í siglingamálunum og einsetja sér að
koma þar umbótum við og báðum verður vel
ágengt, því þeim tekst að hrífa almenning með
sér, og báðir hljóta þeir nafngift að launum. Sig-
urjón hreppir þó hið betra hlutskipti, að fá góðu
skipin tengd við sitt nafn. Hann átti heldur ekki
við jafn illvíga andstæðinga að etja sem fyrir-
rennari hans í baráttunni fyrir bættu öryggi. Á
þeim árum naut hinn óbreytti sjómaður lítið
méira álits en fénaður, en íslenzku sjómennirnir
eru nú álitnir stoð og stytta sinnar þjóðar, enda
hafa þeir og níka ábyrgðartilfinningu fyrir því
hlutverki sínu. Þeir kunna og að meta þá, sem
fóraað hafa tómstundum sínum til að berjast
fyrir þá í fullri einlægni. Sigurjón hafa þeir end-
urkosið í 25 ár sem formann sinn í stærsta sjó-
mannafélaginu í landinu, og þegar hann varð
sextugur á þessu ári, sendu þeir honum dýrar
(Frh. ó bls. 26.)
SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ 23