Eimreiðin


Eimreiðin - 01.01.1946, Blaðsíða 96

Eimreiðin - 01.01.1946, Blaðsíða 96
76 RITSJÁ EIM.tEIÐIK ins. Eru bækurnar lesnar eða lagðar á hilluna? Menn kvarla oft réttilega um skort- inn á íslenzkri hókagagnrýni. Hitt er niisskilningur, að bókaauglýsing- ar og áróður sé nieiri liér en ann- arsstaðar tíðkast. Þótt mörgu sé lioss- að ómaklega, held ég, að það sé einnig misskilningur, að oflof um hækur sé hér aðalreglan. Þær hæk- ur eru áreiðanlega fleiri, þegar öllu cr á botninn hvolft, sem þagað hefur verið um ómaklega eða nartað í, lield- ur en hinar, sem oflofaðar eru, og er hvorugt gott. Ýinsir annmarkar eru á hókaút- gáfunni og ýmisleg óvandvirkni loðir við hana, ekki sízt við bókbandið. Samt held ég, að það muni sýna sig síðar meir, þegar allur samkeppnis- urgur er þagnaður, þegar mylsnan er gleymd og grafin og verðlagið hófsamlega jafnað af nýjum tíma, að eitt af því, sem bezt og varanlegasl ltefur sýnt stórhug og myndarhrag þessara tímamótaára, liefur einmitt verið hókaútgáfan og vaxandi til- raunir til íslenzkrar hóklistar og hók- skreytingar. Ég ætla að víkja hér að nokkrum einstökum hókum. FerSabók Sveins Pálssonar er ein af merkari hókunum. Nafn Sveins Pálssonar er almenningi miklu minna kunnugt en vera ætti, og það sem það er, er Sveinn öllu lieldur þjóð- sagnalietja en veruleikans maður. Vcldur því nokkuð kvæði Gríms um Svein Pálsson og Kóp, þó að Þor- valdur Thoroddsen skrifaði að vísu rækilega um Svein og rannsóknir ltans. Sveinn Pálsson er einn af önd- vegismönnum í seinni tíma sögu Is- lendinga, stórhrotin og skemmtileg persóna, góður rithöfundur og hraul- ryðjandi náttúrufræðingur að sögn sérfróðra manna. Hann ferðaðist hér um Iandið á árunum upp úr 1790, gerði margar merkilegar og skemmti- legar athuganir og skrifaði um þær dagbækur og ritgerðir. Sveinn liefur staðið í skugga annarra inanno, með- al annars af því, að dagbækur lians voru ekki prentaðar og ekki rema fátt eitt af ritum lians, þar sem t. d. ferðahækur Olaviusar og Eggerts Ólafssonar komu á prent og urðu Evrópufrægar bækur. Það var Jón- as Hallgrímsson, sem bjargaði dag- hóktim Sveins. Þær eru nú fyrst að koma á prent (Snœlandsútgáfan)- Þrír nóttúrufræðingar, Jón Evþórs- son, Pálmi Hannesson og Steindór Steindórsson, hafa snúið ferðahókun- um á íslenzku. Jón Eyþórsson liefur húið ritið undir prentun. Þeir félag- ar liafa einnig skrifað formóla, inn- gangskafla og skýringar. Að því er séð verður, er þýðingin ágæt og vönduð og farið með efnið af lær- dómi og smekkvísi. Útgáfan sjálf er sérlcga vönduð að prentun og pappír, svo að yndi er að Jienni einnig þess vegna. Ýmsar myndir og uppdrættir eru í ritinu. Það er mjög stórt og fyrirfcrðamikið, á níunda hundrað hlaðsíður í stóru hroti. Það hefði máske verið athugandi að hafa hindin tvö eða jafnvel þrjú og taka með ennþá fleira en gert er af öðr- um ritum Sveins og hréfum. En þetta er aukaatriði hér og ef til vill ekki framkvæmanlegt, því að þetta er sannast að segja ekki reyfaralestur fremur en t. d. ferðabók Eggerts og Bjarna. Ferðahók Sveins Pálssonar er klassiskt rit. Rannsóknir hans marka tímamót. Maðurinn sjólfur er fyrirferðamikill, bráðlifandi °P skemmtilegur enn í dag. Hann er
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104

x

Eimreiðin

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Eimreiðin
https://timarit.is/publication/229

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.