Eimreiðin - 01.07.1975, Page 16

ÉIMREIÐIN
brotalamir á sannleikanum. Og þá verðum við að sprengja hann utan
af okkur.
ATHAFNAMENN.
— Pegar þú gerist kaupmaður og atvinnurekandi, Ragnar, er ekki
eins útbreidd tortryggni og andúð á athafnamönnum og nú. Hvað hef-
ur breytzt?
— Ég held, að vinstrimenn misskilji mest hlutverk sitt, þegar þeir
eru að gera barnalegar árásir á þá menn, sem stunda atvinnurekstur,
ekki einungis á kaupmenn, heldur líka á alla aðra, sem eru að basla
við að bjarga sér á eigin spýtur. Undirstaða sjálfstæðs fyrirtækis er
framtak einstaklingsins. Engin þjóð verður nokkurn tíma sjálfstæð,
nema hún eigi skapandi menn, listamenn og athafnamenn. Það þarf
mikinn áhuga og úthald til þess að reka fyrirtæki vel. Sannleikurinn
er sá, að starfsgleði athafnamannsins og sköpunargleði listamannsins
eru af sama toga. Það þarf að tryggja listamanninum aðstöðu til að
stunda sína list, og það þarf líka að gera athafnamanninum kleift að
reka sitt fyrirtæki. Þjóð er báglega á vegi stödd, þar sem athafnamenn
og listamenn þurfa að leita til æðstu stjórnvalda um hvern tittlinga-
skít.
Ég skal játa, að ég er dálítið hræddur við allar þessar virðingar-
verðu tryggingar, þó að ég hafi sjálfur barizt fyrir opinberum styrkjum
til hljómsveita og leikhúsa og muni standa við það. En ég er hrædd-
ur um, að þetta sé ekki lausnin til frambúðar. Framtíðin vill sjálf-
stæða hópa, sem hafa fundið hjá sér köllun að skapa og flytja list.
Og hvað verður um einstaklingsfrelsið undir þessari þrælleiðinlegu
heildarstjórn, sem er á öllu? Mér finnst langskynsamlegast að leyfa
mönnum að reka sín fyrirtæki, og ef þeir geta það ekki, fara þeir á
hausinn og nýir koma í þeirra stað. öryggi, samtrygging og sam-
stjórn eru vissulega ágætis hlutir, þar sem það á við. En það má ekki
ganga of langt.
Það er t. d. sjálfsagt, að bændur stofni sín innkaupafélög og sölu-
samtök, en svo stofna innkaupafélögin og sölusamtökin ný félög og
enn nýjar yfirstjórnir, þangað til kominn er einn voldugur hringur.
Og í samtökum eins og Sambandinu felst mikið öryggi — en einnig
hætta. Flvað haldið þið, að gerðist, ef Sambandið lenti í höndum
hinna friðlausu skipulagssnillinga á borð við Jónas frá Hriflu? Ör-
ygginu fylgir oft einhver þreyta, engin áhætta. Og til hvers er lífið,
ef það er ekki skemmtilegt og skapandi? Það er einu sinni svo, að
192