Eimreiðin


Eimreiðin - 01.07.1975, Blaðsíða 60

Eimreiðin - 01.07.1975, Blaðsíða 60
EIMREIÐIN er hann fer orðum um þær firrur, sem „auðvaldslygararnir“ setja saman um Ráðstjórnarríkin, „sósíalismann“ og „sannfullkomið” lýð- ræði, þó að heiftaryrði hans verði ekki höfð hér eftir. Björn og félagar hans hefja ferð sína í helvíti (í „borgaralýðræðis- ríkjunum“) eins og Dante — þó að ég ætti reyndar ekki að líkja þeim sameignarsinnunum við skáldsnillinginn — kóma við í hreinsunar- eldinum (í Ráðstjórnarríkjunum) og fljúga loks á vængjum hugsjón- anna til himna (í fyrirmyndarríki framtíðarinnar). Helvíti velja þeir öll verstu orð tungunnar sem vonlegt er, en í hreinsunareldinum herðist lýðræðið og skírist, þar eru verkalýðsráð og alþýðudómstólar, alræði öreiganna, friður og framfarir. Og hvaða máli skiptir það, að einhverjir ,,lítilsigldir“ menn, sem skilja ekki eðli byltingarinnar, far- ast í logunum? Á eldinn með þá alla! (Eins og óða hunda?) Þó að þessir menn væru reyndar á annan tug milljóna í Ráðstjórnarríkjun- um, varð að greiða Byltingunni slíkt gjald, færa hrævarlogum lyginn- ar þær fórnir. í hreinsunareldinum var lýðræðið að vísu ekki alfull- komið, en þó „hátt hafið yfir borgaralýðræðið, sem löngu var staðn- að í þróun sinni“.20 Og auðvelt er að skýra ágallana: „Flest af því, sem á vantar, er þó í raun og veru ekki að kenna ráðstjórnarskipu- laginu, heldur auðvaldsskipulaginu í grannlöndunum, sem sitja á svik- ráðum við hið nýja þjóðfélag.“ En hvernig er umhorfs á himnum, ef dvölin er svo dásamleg í lýðræði hreinsunareldsins? Þar starfa menn eftir hæfileikum sínum og bera úr býtum eftir þörfum sínum, eins og Björn orðar það. Þar er lýðræði, frelsi, jafnrétti, bræðralag og jöfn- uður. Þar er líf mannanna samnefnari alls hins góða, sanna og fagra. Þar er ófriður og kynþáttahatur óhugsandi. Og þegar hið sannfull- komna lýðræði hefur risið í hæstar hæðir, þegar spámenn og spek- ingar þráttarhyggjunnar hafa sungið hallelúja og hósíanna, dýrð sé stéttleysinu í upphæðum, þá deyr lýðræðið út. Þess verður ekki þörf, því að mennirnir „venjast smám saman á að halda einföldustu frum- reglur þjóðfélagslegs samlífs, sem öllum eru kunnar frá upphafi vega,“ eins og Lenín sagði.30 Minni spámaðurinn Björn Franzson orðaði þessa speki svo: „Þar með er á þessum hnetti stofnsett það þúsund ára ríki frelsis, jafnréttis og bræðralags, sem mannkynið hefur dreymt um frá alda öðli.“31 Nú veit glöggskyggn og gagnrýninn lesandi — eins og allir lesend- ut eigað að vera — vafalaust, að orð manna og athafnir eru sitt hvað. Stóuspekin sjálf er t. d. ekki hrakin, þó að sagðir séu sögur af sællífi stóuspekinga. Eins er það um marxismann: Skilningur komm- 236
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132

x

Eimreiðin

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Eimreiðin
https://timarit.is/publication/229

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.