Eimreiðin


Eimreiðin - 01.07.1975, Side 60

Eimreiðin - 01.07.1975, Side 60
EIMREIÐIN er hann fer orðum um þær firrur, sem „auðvaldslygararnir“ setja saman um Ráðstjórnarríkin, „sósíalismann“ og „sannfullkomið” lýð- ræði, þó að heiftaryrði hans verði ekki höfð hér eftir. Björn og félagar hans hefja ferð sína í helvíti (í „borgaralýðræðis- ríkjunum“) eins og Dante — þó að ég ætti reyndar ekki að líkja þeim sameignarsinnunum við skáldsnillinginn — kóma við í hreinsunar- eldinum (í Ráðstjórnarríkjunum) og fljúga loks á vængjum hugsjón- anna til himna (í fyrirmyndarríki framtíðarinnar). Helvíti velja þeir öll verstu orð tungunnar sem vonlegt er, en í hreinsunareldinum herðist lýðræðið og skírist, þar eru verkalýðsráð og alþýðudómstólar, alræði öreiganna, friður og framfarir. Og hvaða máli skiptir það, að einhverjir ,,lítilsigldir“ menn, sem skilja ekki eðli byltingarinnar, far- ast í logunum? Á eldinn með þá alla! (Eins og óða hunda?) Þó að þessir menn væru reyndar á annan tug milljóna í Ráðstjórnarríkjun- um, varð að greiða Byltingunni slíkt gjald, færa hrævarlogum lyginn- ar þær fórnir. í hreinsunareldinum var lýðræðið að vísu ekki alfull- komið, en þó „hátt hafið yfir borgaralýðræðið, sem löngu var staðn- að í þróun sinni“.20 Og auðvelt er að skýra ágallana: „Flest af því, sem á vantar, er þó í raun og veru ekki að kenna ráðstjórnarskipu- laginu, heldur auðvaldsskipulaginu í grannlöndunum, sem sitja á svik- ráðum við hið nýja þjóðfélag.“ En hvernig er umhorfs á himnum, ef dvölin er svo dásamleg í lýðræði hreinsunareldsins? Þar starfa menn eftir hæfileikum sínum og bera úr býtum eftir þörfum sínum, eins og Björn orðar það. Þar er lýðræði, frelsi, jafnrétti, bræðralag og jöfn- uður. Þar er líf mannanna samnefnari alls hins góða, sanna og fagra. Þar er ófriður og kynþáttahatur óhugsandi. Og þegar hið sannfull- komna lýðræði hefur risið í hæstar hæðir, þegar spámenn og spek- ingar þráttarhyggjunnar hafa sungið hallelúja og hósíanna, dýrð sé stéttleysinu í upphæðum, þá deyr lýðræðið út. Þess verður ekki þörf, því að mennirnir „venjast smám saman á að halda einföldustu frum- reglur þjóðfélagslegs samlífs, sem öllum eru kunnar frá upphafi vega,“ eins og Lenín sagði.30 Minni spámaðurinn Björn Franzson orðaði þessa speki svo: „Þar með er á þessum hnetti stofnsett það þúsund ára ríki frelsis, jafnréttis og bræðralags, sem mannkynið hefur dreymt um frá alda öðli.“31 Nú veit glöggskyggn og gagnrýninn lesandi — eins og allir lesend- ut eigað að vera — vafalaust, að orð manna og athafnir eru sitt hvað. Stóuspekin sjálf er t. d. ekki hrakin, þó að sagðir séu sögur af sællífi stóuspekinga. Eins er það um marxismann: Skilningur komm- 236
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128
Side 129
Side 130
Side 131
Side 132

x

Eimreiðin

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Eimreiðin
https://timarit.is/publication/229

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.