Eimreiðin


Eimreiðin - 01.07.1975, Page 60

Eimreiðin - 01.07.1975, Page 60
EIMREIÐIN er hann fer orðum um þær firrur, sem „auðvaldslygararnir“ setja saman um Ráðstjórnarríkin, „sósíalismann“ og „sannfullkomið” lýð- ræði, þó að heiftaryrði hans verði ekki höfð hér eftir. Björn og félagar hans hefja ferð sína í helvíti (í „borgaralýðræðis- ríkjunum“) eins og Dante — þó að ég ætti reyndar ekki að líkja þeim sameignarsinnunum við skáldsnillinginn — kóma við í hreinsunar- eldinum (í Ráðstjórnarríkjunum) og fljúga loks á vængjum hugsjón- anna til himna (í fyrirmyndarríki framtíðarinnar). Helvíti velja þeir öll verstu orð tungunnar sem vonlegt er, en í hreinsunareldinum herðist lýðræðið og skírist, þar eru verkalýðsráð og alþýðudómstólar, alræði öreiganna, friður og framfarir. Og hvaða máli skiptir það, að einhverjir ,,lítilsigldir“ menn, sem skilja ekki eðli byltingarinnar, far- ast í logunum? Á eldinn með þá alla! (Eins og óða hunda?) Þó að þessir menn væru reyndar á annan tug milljóna í Ráðstjórnarríkjun- um, varð að greiða Byltingunni slíkt gjald, færa hrævarlogum lyginn- ar þær fórnir. í hreinsunareldinum var lýðræðið að vísu ekki alfull- komið, en þó „hátt hafið yfir borgaralýðræðið, sem löngu var staðn- að í þróun sinni“.20 Og auðvelt er að skýra ágallana: „Flest af því, sem á vantar, er þó í raun og veru ekki að kenna ráðstjórnarskipu- laginu, heldur auðvaldsskipulaginu í grannlöndunum, sem sitja á svik- ráðum við hið nýja þjóðfélag.“ En hvernig er umhorfs á himnum, ef dvölin er svo dásamleg í lýðræði hreinsunareldsins? Þar starfa menn eftir hæfileikum sínum og bera úr býtum eftir þörfum sínum, eins og Björn orðar það. Þar er lýðræði, frelsi, jafnrétti, bræðralag og jöfn- uður. Þar er líf mannanna samnefnari alls hins góða, sanna og fagra. Þar er ófriður og kynþáttahatur óhugsandi. Og þegar hið sannfull- komna lýðræði hefur risið í hæstar hæðir, þegar spámenn og spek- ingar þráttarhyggjunnar hafa sungið hallelúja og hósíanna, dýrð sé stéttleysinu í upphæðum, þá deyr lýðræðið út. Þess verður ekki þörf, því að mennirnir „venjast smám saman á að halda einföldustu frum- reglur þjóðfélagslegs samlífs, sem öllum eru kunnar frá upphafi vega,“ eins og Lenín sagði.30 Minni spámaðurinn Björn Franzson orðaði þessa speki svo: „Þar með er á þessum hnetti stofnsett það þúsund ára ríki frelsis, jafnréttis og bræðralags, sem mannkynið hefur dreymt um frá alda öðli.“31 Nú veit glöggskyggn og gagnrýninn lesandi — eins og allir lesend- ut eigað að vera — vafalaust, að orð manna og athafnir eru sitt hvað. Stóuspekin sjálf er t. d. ekki hrakin, þó að sagðir séu sögur af sællífi stóuspekinga. Eins er það um marxismann: Skilningur komm- 236
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108
Page 109
Page 110
Page 111
Page 112
Page 113
Page 114
Page 115
Page 116
Page 117
Page 118
Page 119
Page 120
Page 121
Page 122
Page 123
Page 124
Page 125
Page 126
Page 127
Page 128
Page 129
Page 130
Page 131
Page 132

x

Eimreiðin

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Eimreiðin
https://timarit.is/publication/229

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.