Eimreiðin


Eimreiðin - 01.07.1975, Page 34

Eimreiðin - 01.07.1975, Page 34
EIMREIÐIN reglum glímunnar, sem þeir þreyta, hún er ekki glíman sjálf, þaðan af síður verðlaunin, sem um er glímt. Stjórnaraðgerðir eru brögð í glímunni, þær eru leiðir að sigri, ekki sigurinn sjálfur. Til þess að halda völdum þurfa forystumenn að gera tvennt: Að halda hirð náinna samstarfsmanna og afla fylgis kjósenda. Hlutdræg beiting veitingarvalds er nauðsynleg forsenda til þess, að hið fyrra megi takast. Pað er mun erfiðara að gera sér grein fyrir, hvað gera þarf til að afla og halda fylgi kjósenda, enda er það háð mjög breytilegum aðstæðum. Vænlegasta leiðin til að afla kjósendafylgis er að skapa eða leiða almenningsálitið. Þetta er eina leiðin, sem leiðir til þess, að stjórnarþörf samfélagsins verður fullnægt, ef þetta almennings- álit fjallar um stjórnmál eða öllu heldur um það, hvernig stjórna skuli, hverju stjórna skuli og hvert stefna skuli. Á íslandi nægir að þykjast leiða almenningsálitið eða jafnvel að þykjast hafa leitt það eða þykjast hafa viljað leiða það. Þó að þessi framsetning kunni að vera réttari en sú, sem fyrr var notuð og á rætur sínar að rekja til óskerpanlegra hugmynda um þjóð- arvilja, visku almennings og sannleiksgildi almannaróms, þá skiptir það litlu í því, sem hér fer á eftir. Til að nálgast þetta síðara líkan lýðræðisins þyrfti aðeins að haga orðum nokkuð á annan veg en gert verður. Til gamans má þó geta þess, að vilji menn líta á seinni fram- setninguna sem eðlislýsingu lýðræðisins, þá verður marklaust allt tal um lýðræðislega ákvörðunartöku. Kosningarétturinn er þá aðeins tyftingarvald, hann getur ekki tryggt, að kosnir stjórnendur taki ákvarðanir að vilja kjósenda, hann er aðeins leið til að byrgja brunn- inn, eftir að nægilega mörg börn hafa dottið ofan í. Svo að aftur sé tekinn upp meginþráður þessa máls, þá hafa ís- lendingar ruglað saman viti og vilja. Þessa sjást merki í stjórnmála- umræðu og í skiptingu valds og verkefna milli kjörinna stjórnvalda og embættismanna. Það sem mest einkennir stjórnmálaumræðu og baráttu forystu- manna um hylli kjósenda er, að umræðendur sem áheyrendur virðast telja hagsmunamál og stjórnmál eitt og hið sama og af því beri að ræða stjórnmál á sama hátt og rætt er um hagsmunamál. Þar sem hagsmunir geta varla verið til nema í andstöðu við aðra hagsmuni, gefur það auga leið, að stjórnmálaflokkur, sem er eða telur sig vera málsvara hagsmuna, hlýtur með öllum tiltækum ráðum að reyna að búa öðrum flokkum til andstæða hagsmuni, ef þeir eru ekki svo góð- fúsir að gera það nógu áþreifanlega sjálfir. Þar sem kjósendur eru 210
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108
Page 109
Page 110
Page 111
Page 112
Page 113
Page 114
Page 115
Page 116
Page 117
Page 118
Page 119
Page 120
Page 121
Page 122
Page 123
Page 124
Page 125
Page 126
Page 127
Page 128
Page 129
Page 130
Page 131
Page 132

x

Eimreiðin

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Eimreiðin
https://timarit.is/publication/229

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.