Ægir - 01.01.1917, Blaðsíða 12

ÆGIR
7
sem þurt land að mestu, og sem margra
orsaka vegna má teljast olnbogabarn
þjóðarinnar.
Landslag. Fjörðurinn er nálægt tveim
milum dönskum á lengd. Ysti partur
hans Vs — inn að svokölluðu Brimsnesi,
skamt fyrir utan kauptúnið Suðureyri —
er hérumbil hálf mila á breidd og hinir
tveir partarnir tæplega V* mílu breiðir.
Frá 12 ofan í 3 faðma dýpi mun vera i
firðinum, inn að svokölluðum skerjum,
skamt fyrir innan Suðureyrarmalir. Sker
þessi eru eigi klettar, heldur sandorpin
malarrif, er girða yíir allan ijörðinn
með sundum á milli og eru sundin sldp-
geng smærri skipum, en afar straum-
hörð. Fyrir innan skerin er sjógrunt á
talsverðu svæði, en dýpir svo aftur þar
fyrir innan, að þar mun fjörðurinn 6—8
faðmar dýpstur.
Fjörðurinn liggur i boga, frá NV til
NA. Snarbrattar hlíðar liggja að firðin-
um á báðar hliðar. Undirlendi er alls
ekkert, utan stutt dalræma (Botnsdalur)
inn af botni fjarðarins og önnur lítið eitt
lengri (Staðardalur) við mynni fjarðarins
að vestan. Skógur er talsverður að norð-
anverðu, en enginn hinumegin, að eins
smákjarr inst i Staðardal.
Landbúnaður. Á vetrum er alt sokkið
í djúpfenni, og ofanhlaup eru altíð, eink-
um norðan fram. Komið hefir fyrir, að
mest öll hliðalengjan nyrðri hefir hlaupið
niður í einu, utan frá Gelti og inst inn
i Botnsdal, og er skiljanlegt, hvílíkum
skemdum slikt valdi á skógi og graslendi.
Tíu jarðir eru bjrgðar í firðinum og
tvær í auðn. Slægjur eru gríttar, reitings-
legar og litlar, en þó grasgefnar og hey-
góðar. Landbúnaður er því lítill og mjög
dýr, bæði vegna fólksvöntunar og afar-
dýrra heyflutninga. Til heysparnaðar er
skepnum gefið mikið af sjóföngum, hert-
um, soðnum og jafnvel hráum, einkum
í harðindum, sem eru hér tíð vegna
vetrarríkis.
Síðastl. vetur var talinn hér í harðara
lagi, einkum vorið. Þó varð enginn fellir
eða lambadauði og mun mega þakka
það hinum mikla afla, er var siðari part
vetrar og i vor.
Rúmur V* parlur af kúm og fénaði
hreppsins mun alinn á Suðureyri og eign
þeirra er hana byggja. Er það —að und-
anteknu þvi, sem alið er á heimajörð-
inni —að öllu leyti, hvað hey snertir, alið
á aðkeyptri töðu og slægjum frá bænd-
um fjarðarins, og sýnir það hnignandi
búskap hér, eins og viða annarstaðar.
Útmælingar til ræktunar eru hér sama
sem engar. Afturhaldsandi jarðeigenda
helst til mikill i þeirri grein og fram-
takssemi þurrabúðarmanna samsvarandi.
Það eru þó útmælingar til ræktunar,
sem hér — eins og í mörgum öðrum
sjóþorpum — gæti veitt talsverðar land-
afurðir og afstýrt miklu iðjuleysi. Verð
á þeim1) er hér mjög hátt og þær lítt
fáanlegar hvað sem í boði er. Það þarf
því að hlynna að útmælingum og hvetja
menn til að sinna þeim, vegna þæginda
og heilsu sjómannanna.
Sjáfarútvegur. Frá því fyrst fara sögur
af Súgandafirði, hefir verið róið þaðan
árabátum stærri og minni bæði á vor-
og haustvertiðum. Flestum 12 að tölu,
árið 1899, eftir því sem gamlir menn
segja.2 3 *) Sumarútræði mun sjaldan hafa
verið, svo teljandi sé, héðan og á vetr-
um mest 3—4 bátar.
Frá árinu 1906 breytist útgerðin stór-
kostlega. Það ár er fyrsti vélbátur fjarð-
arins, »Svanurinn«,8) bygður, og á næstu
1) Kjöt 90—100 a. Mór 160 a. Haustull 180
a. pr. kíló.
2) Jóhannes Hannesson fv. hreppstj. o. fl.
3) Eftir sögn Jóns Einarssonar formanns og
eiganda.