Ægir - 01.06.1935, Side 15
Æ G I R
129
Þessar tilraunir, sem við höfðum gert
til þess að veiða liinn mikla slofn vor-
gotssíldarinnar, sem veiðin norðanlands
á sumrin l)yggist á, í hlýja sjónum, þar
sem lialdið var að stofninn hrygndi í marz
og april, hafa orðið algerlega árangurs-
lausar. Þella er ugglaust mörgum mikil
vonbrigði, en þó líklega engum meiri en
mér. Heppni má það að vísu kallast, að
tilraunirnar hafa gefið svo nákvæmlega
neikvæðan árangur, en engum mun delta
í hug að stofna fé í hættu til þess að
reyna að veiða sild fyrir sunnan land á
vetrum.
Hvar hrygnir síldin ? Ég er ekki i vafa
um það, að skoðanir þær, sem byggðar
hafa verið á rannsóknum þessarar ald-
ar, um lifnaðarhætti síldarinnar, þó eink-
um eftir rannsóknum Bjarna og Schmidts,
eru réttar. Það er áreiðanlega til sild,
sem hagar sér eins og við höfum hald-
ið að öll vorgotssíldin gerði. Eitthvað af
þeirri síld, sem veiðist fyrir norðan á
sumrin, hrygnir fyrir sunnan á vetrum,
eins og augljóst verður af því, sem fyr
er sagt. En eftir þær rannsóknir sem ég
hefi gert í vetur, verð ég að draga mjög
í efa að þetta sé reglan. Mér finnst harla
ótrúlegt, að hinn mikli stofn sildar, sem
er við Norðurland á sumrin, hrygni fvr-
ir sunnan ísland á vetrum, vegna þess
að nú hafa tilraunir sýnt, einu tilraun-
irnar, sem hafa verið gerðar, að stofn-
inn fmnst ekki, þótt leitað sé með log-
andi ljósi. Eftir kynþroska síldarinnar
að dæma, hefur hún hrygnt að vorinu,
líklega í marz—apríl. En á þeim tíma
árs er varla hugsanlegt að síld geti hrygnt
annarsstaðar en í hlýja sjónum, einmitt
þar, sem við höfum verið að leita, en
ekkert fundið. Yið verðum að muna það
að hér er ekki að ræða um neina smá-
niuni, sem gætu leynst eins ognálí heyi,
hér er að ræða um einhvern stærsta
síldarstofninn í norðurhöfum, og maður
skyldi ælla að mælti sjá minna grand í
mat en hann, þar sem hann er að hrygna.
Að öllu þessu atlniguðu, get ég ekki bet-
ur séð, en að þessar rannsóknir, sem
við höfum nú gert, skapi okkur alveg
nýja útsýn yfir lifnaðarhætti síldarinnar.
Það verður ekki komist hjá því að spyrja:
Hrggnir sú síld, sem veiðisl fgrir norðan
á sumrin, við Island ? Eg vildi óska að
hægt væri að svara þessu játandi, út-
vegsins vegna, en þær einu tilraunir,
sem gerðar liafa verið lil þess að veiða
sild, þar sem hún átti að vera að hrygna,
svara eindregið neitandi. En ef síldin
okkar hrygnir ekki hér, hvar getur hún
þá hrygnt? Af ýmsum ástæðum, sem
ekki vinnst tóm til að rekja, bendir allt
til Noregs.
Ég vil nú rekja nokkuð þau helztu
rök, sem virðast mæla með því, að síld-
in, sem er við Norðurland á sumrin,
m. ö. o. vorgotssíldin, hrygni við Noreg,
en fyrst vil ég taka þetla fram. Allt, sem
á eftir fer, eru l)olIaleggingar en ekki
vizka. Yið vitum i raun og veru ekki
hvar síldin hrygnir, og það mun reynast
mjög erfitt að sanna það. En árangur
þessara tilrauna, hafa hent á þann mögu-
leika, að vorgotssíldin fari yfir Atlants-
hafið. Um leið og ég endurtek, að ekk-
ert er vitað með vissn um þetta enn sem
komið er, vil ég nú reyna að gera
grein fyrir því:
Að þetta er mögulegt,
Að það er líklegt og skiljanlegt, og,
Að hin nýja skoðun á lifnaðarháttum
síldarinnar skýrir margt, sem áður
virtist torskilið.
í Norður-íshafmu, milli Grænlands og
Noregs, fyrir norðan ísland, eru tveir
hringstraumar. Fiskur, sem fylgir heita
straumnum norður með norsku strönd-
inni, getur horist inn í hvorn þeirra sem