Ægir - 01.06.1980, Side 40

næði til að vinna þorskinn í verðmætustu vöru-
tegundir, þ.e. fryst flök og 1. flokks saltfisk.
/ sjöunda lagi hlyti að verða um mikla ein-
földun í stjórnuninni að ræða og miklu meira
frjálsræði útvegsmanna og skipstjórnarmanna
við skipulagningu starfs síns.
Og síðast en ekki síst: Með þessu móti helst afli
innan þeirra marka sem stjórnvöld ákveða og fisk-
verkendur og seljendur geta byggt sínar áœtlanir
á þekktum forsendum.
Sjálfsagt mætti tína til fleiri atriði og skrifa
lengra mál um hvert þessara þó að hér verði látið
staðar numið.
Hvernig á að skipta?
Umræðan um skiptingu á skip hefur yfirleitt
ekki komist lengra en að menn væru með eða á móti
kvótaskiptingu almennt séð. Það hefur verið minna
um það að menn hafi hætt sér út í það að gera til-
lögur um framkvæmd kvótaskiptingar í smáat-
riðum. Ég viðurkenni að ég er í vafa um það hvort
slíkar tillögur eru til gagns eða bölvunar en mér
finnst viss uppgjöf felast í því að reyna þetta ekki
og mun því í örfáum orðum gera grein fyrir slíkum
ramma að kvótakerfi fyrir skiptingu þorskafla á
skip. Fyrst vil ég segja að einkum vegna tilkostn-
aðar við veiðarnar þá eigi að skipta loðnuafla
sem heimilaður verður frá ágúst til mars n.k. á
milli skipa t.d. á þann hátt að helmingnum verði
skipt jafnt á skip og hinum helmingnum í hlut-
falli við burðargetu. (Hvort loðnubátum verða
heimilaðar þorsk- eða síldveiðar verður að sjálf-
sögðu að vega og meta).
Rammi um kvótaskiptingu þorskaflans gæti litið
þannig út:
1. Sett verði lög sem gera það mögulegt að leyfts-
binda allar veiðar. Skipuð verði „kvótanefnd" með
fulltrúum háseta, skipstjóra, útvegsmanna, Fiski-
félags og ráðuneytis sem geri tillögur til ráðherra
um skiptingu afla á skip á öllum þeim veiðum sem
eru eða verða háðar kvótaskiptingu (síld, rœkju,
loðnu o.s.frv.J.
2. Heildarþorskafla, sem ákveðinn verður fyrir
togara verði að hálfu skipt jafnt á hvert skip og að
hálfu t hlutfalli við meðalafla togara í þeim lands-
hluta sem skipið er gert út frá.
Dœmi:
Heimilaður ársafli togara: 160 þúsund tonn
Fjöldi skipa: 80
Fastur kvóti: 1000 tonn á skip
Hver togari á landssvæði A hefur að meðaltah
aflað um 1% af þorskafla togaranna undanfarin
ár og fær því í landshlutakvóta 800 tonn eða
samtals 1800 tonn. Togari frá svæði V fær skv.
sömu forsendum l,75%af 80þús. tonnumeða 1.400
tonna landshlutakvóta; samtals 2400 tonn af þorski
yfir árið.
3. Þorskveiðar togbáta œttu að takmarkast við
þá báta sem þennan veiðiskap hafa stundað og
heildarkvóti, sem til þessara veiða er œtlaður alls
ekki að hœkka. Nota mœtti svipaðar reglur uM
skiptingu þorskafla á togbáta eins og stungið er
upp áfyrir togara.
4. Varðandi þorskveiðar netabáta á vetrarvertið
er hér stungið upp á því að einum þriðja hluta
fyrirfram ákveðins heildarafla verði skipt jafnt a
skip, einum þriðja með tilliti til meðalafla neta
báta frá viðkomandi útgerðarstað eða útgerðar-
svœði og einum þriðja með tilliti til árangurs hvers
einstak báts á síðustu vertiðfum).
Dœmi: Leyfður þorskafli í net á vetrarvertíð
samtals: 100 þús. tonn.
Fjöldi netabáta: 330. Fasturkvóti: 110tonn/bát.
Bátur G landaði á síðustu vertíð(um) um lrf
netaaflans og meðalafli báta á hans svæði hefur
verið um 0,6% vertíðaraflans. í hlut þessa bats
kæmi því: 110+330+200=640 tonn af þorski.
Bátur A landaði ásíðustu vertíð (um)0,2%neta-
aflans og svæðismeðaltal hans var 0,3%. Hans
hlutur yrði því: 110+66+100=276 tonn þorskur i net-
öll þessi dæmi, líka dæmin um togarana, eru
tilbúin en GÆTU staðist. Ég býst við því að þorsk-
veiðum netabáta á vetrarvertíð yrði hvað erfiðast
að stjórna af sanngirni með kvótakerfi. „Kvota-
nefnd“ þyrfti örugglega að úrskurða um fjölmörS
vafatilfelli vegna bilana, hafíss eða annarrn
hindrana. Auðvitað þyrfti kvótanefndin að fja^a
um fjölmörg fleiri framkvæmdaatriði eins og t.d-
hvort bátar sem ekki ná sínum netaþorski meg1
ljúka við hann í önnur veiðarfæri eða frarnselj3
hluta kvótans eða hann allan til annarra báta; hvort
leyfa eigi að netabátar auki línuveiðar, hvod
nokkuð eigi að skipta sér af dragnóta- eða hand'
færaveiðum á þorski o.s.frv.
Ég geri mér grein fyrir því að þessu máletu'
hafa engan vegin verið gerð tæmandi skil þ°
að
ég láti hér staðar numið. Ég vona að fleiri finn'
hvöt hjá sér til að láta í ljós álit sitt á þessu
máli og að sú umræða verði málefnaleg. Það er
alltof einfalt að afgreiða þetta stórmál með þvi a
ég eða einhver annar hafi ekki vit á því!!
344 — ÆGIR