Ægir - 01.11.1981, Blaðsíða 10

ÞRÓUN SJÁVARÚTVEGS
Ágrip af niðurstöðum skýrslu starfshóps á vegum Rannsóknaráðs
ríkisins um þróun sjávarútvegs og erindi og umræður á fundi Rann-
sóknaráðs með aðilum sjávarútvegs 19. október 1981.
Framkvæmdanefnd Rannsóknaráðs ríkisins
ákvað í nóvember 1979 að skipa starfshópa til að
endurmeta stöðu megingreina atvinnulífsins með
tillit til nýrrar langtímaáœtlunar um rannsókna- og
þróunarstarfsemi í þágu atvinnuveganna.
íþann hóp sem fjaliaði um þróun sjávarútvegs
og fiskveiða voru fengnir til þátttöku eftirtaldir
menn:
Jónas Blöndal, skrifstofustjóri, form.
Björn Dagbjartsson, forstjóri.
Jakob Jakobsson, aðstoðarforstjóri.
Páll Guðmundsson, skipstjóri.
Þorkell Helgason, dósent.
Jón Ármann Héðinsson, framkvæmdastjóri.
Pétur Reimarsson, verkfræðingur hjá Rann-
sóknaráði, sem var ritari hópsins.
Skýrslan um þróun sjávarútvegs sem út kom
árið 1975 er fyrirrennari þessarar skýrslu sem hér
birtist. Óþarft þótti að endurtaka margt af því sem
þar kemur fram en hins vegar er lögð nokkur
áhersla á að skoða hvernig þróunarspádómarþess-
arar svokölluðu ,,Bláu skýrslu “ hafa staðist hing-
að til. Þá er leitast við að draga fram viðhorfin eins
og þau blasa við í öllum þáttum atvinnugreinarinn-
ar og síðast en ekki síst gerð tilraun til að spá um
líklegustu framvindu.
Efninu er skipt í 5 meginkafla: Auðlindir-Veið-
ar-Vinnslu-Markaði-Félagslegt umhverfi. Hver
kafli hefur að miklu leyti verið saminn af ákveðn-
um einstaklingi (einstaklingum) hópsins og sjást
þess ef til vill merki þó að hópurinn sem heild hafi
ítrekað rætt, gagnrýnt og yfirfarið sérhvern kafla.
í lok skýrslunnar eru nokkrar ábendingar um
rannsóknasvið sem hópurinn telur að leggja beri
áherslu á og œttu að vera gagnlegt framlag í mótun
langtímaáætlunar um rannsóknastarfsemi í land-
inu.
Ágrip af niðurstöðum
1. Afrakstursgeta fiskstofnanna.
í öllum aðalatriðum verður að telja að skoðanir
á afrakstursgetu fiskstofna séu enn hinar sömu og
fram voru settar i Bláu skýrslunni árið 1975.
Áætlun um framtíðarafla (1975-80) reyndust
hins vegar allt of lágar og kom þar þrennt til:
1. Nýliðun varð miklu betri en gert var ráð fyrir í
Bláu skýrslunni.
2. Nýting stofnsins hefur gerbreyst til batnaðar fra
því sem áður var. Veldur hér mestu að möskvi í
botnvörpu og flotvörpu var á öndverðu árinu
1977 stækkaður úr 135 mm i 155 mm. Þetta
ásamt svæðalokunum til verndar smáfiski hefur
haft þau áhrif að þriggja ára fiskur er nú lítið
veiddur og einnig hefur dregið mjög úr sókn >
fjögurra ára fisk. Afrakstur á hvern nýliða hef-
ur því aukist verulega frá því sem áður var.
3. Komið hefur í ljós að þyngdartölur eftir aldri
voru of lágar þannig að þorskur eldri en 4 ára
þyngist mun meira en fyrri tölur bentu til. Þetta
veldur enn auknum afla miðað við hvern nýliða
sem bætist i stofninn.
Aðrar áætlanir um ástand fiskstofna svo sem
síldar og loðnu hafa átt við rök að styðjast í öllurn
aðalatriðum og aflaspár að því er varðar aðrar
fisktegundir en þorsk hafa reynst mjög nærn
lagi.(l.l).
Verði sókn í þorsk á fyrri hluta níunda áratug'
arins svipuð því sem hún var í lok þess áttunda ma
vænta um 400—450 þús. tonna þorskafla (1.2.2)-
Svipuðum afla má þó ná með verulega minn>
tilkostnaði verði floti og sókn látinn skrepp3
saman um a.m.k. 5% á ári (1.2.2).
586 — ÆGIR