Ægir - 01.12.1982, Qupperneq 16

menn leyfi til veiða og vinnslu, ef brot er ítrekað.
Ykkur kann sumum að þykja slíkt harðar aðgerð-
ir. Það er áreiðanlega heldur ekki tilhlökkunarefni
fyrir neinn sjávarútvegsráðherra að hafa slíka
heimild. Á hitt vil ég leggja áherslu, að tjón eins og
orðið hafa, mega ekki endurtaka sig. Ég vil ekki
neinum sjávarútvegsráðherra það að fá inni á
borðið hjá sér skýrslur um framleiðslu, eins og ég
hef séð upp á síðkastið. Það má aldrei koma fyrir.
Ef nauðsynlegt er að svipta einstaka framleiðendur
og útgerð leyfi, til þess að koma í veg fyrir slíkt, þá
verður að gera það. Ég vona sannarlega að aldrei
komi til slíks. Ég vona að breytingar á framleiðslu-
eftirlitslögunum og á reglugerðum, með stórbættri
framkvæmd á mati og með kynningu, nægi til þess
að við íslendingar náum aftur því sem kann að
hafa tapast, því ágæta áliti, sem íslenskar sjávaraf-
urðir hafa notið í gegnum árin.
Ég hef farið fleiri orðum um gæðamálin en um
önnur stórmál sem fyrir þessu þingi liggja. Ég hef
gert það vegna þess að ég tel það langsamlega
stærsta málið. Ég álít að einhverjar breytingar á
fiskveiðistefnunni, nema til að tryggja betri gæði,
séu smámunir hjá gæðamálinu sem slíku. Ég tel
einnig breytingar á fiskveiðilögunum, þó mikil-
vægar séu, smámuni hjá gæðamálinu. Ég hvet þau
samtök, sem hafa fundi nú á haustmánuðum til að
ræða ítarlega um gæði og bætta framleiðslu ís-
lenskra sjávarafurða. Við þurfum að skera upp
herör og mér þykir það ekki síst viðeigandi á fundi
sem þessum, þar sem samtök allra í sjávarútvegi
eiga fulltrúa.
Á þessu þingi verður fjallað um fleiri mál, t.d.
selveiðar. Ég læt nægja að nefna í því sambandi að
nefnd, sem ég skipaði fyrir nokkru, er að ganga frá
frumvarpi um selveiðar. Ég er þeirrar skoðunar að
sel þurfi að fækka, en hins vegar þurfi að gera það
á, eigum við að segja viðkunnanlegri hátt, en gert
var í sumar, og um það gildi a.m.k. lög, reglu-
gerðir og heimildir.
Ég er einnig sammála því að ræða þarf um Verð-
jöfnunarsjóð fiskiðnaðarins, sem alls ekki hefur
gengt því hlutverki, sem honum var í upphafi ætl-
að. Að verulegu leyti stafar það af þeim erfiðleik-
um, sem sjávarútvegurinn hefur átt í. Þær eignir,
sem Verðjöfnunarsjóður átti, eru að stórum hluta
uppurnar, sérstaklega einstakra deilda. Ekki hefur
skapast svigrúm til þess að eignast nýja sjóði. í
raun og veru hygg ég að taka þurfi Verðjöfnunar-
sjóðinn miklu meira til meðferðar í sambandi við
almenna ákvörðun í íslenskum efnahagsmálum.
Ég get tekið undir það, sem fiskimálastjóri
sagði, að vel kann að vera að atvinnuleysi og verð-
bólga séu ekki tveir kostir a.m.k. ekki lengur. Ég
tek a.m.k. undir það með honum, að ef svo heldur
áfram sem verið hefur, getum við því miður átt
von á atvinnuleysi. Áreiðanlegt er að enginn at-
vinnuvegur, reyndar hvorki sjávarútvegur né aðrar
atvinnugreinar í þessu landi, geta þolað verðbólgu
af því stigi, sem hún er nú, í kringum 60 af hundr-
aði, að minnsta kosti ekki til lengdar. Ég held að
okkur íslendingum eigi að vera orðið það fyllilega
ljóst, að slik verðbólga nagar að rótum heilbrigðs
atvinnulífs og hlýtur að leiða til stöðvunar fyrr en
varir. Ég verð að segja það eins og er, að ef kostn-
aðarhækkanir eins og þær hafa verið, m.a. mjög
aukinn fjármagnskostnaður vegna hækkunar á
vöxtum og lánskjaravísitölu og ekki síst greiðslu-
fjárskortur halda áfram, óttast ég að á næstu vik-
um kunni að blasa við stöðvun fjölmargra fyrir-
tækja, og ekki síst í sjávarútvegi og fiskvinnslu.
Stöðvun sem e.t.v. verður ekki rakin til þess að
reikningsleg staða þessara fyrirtækja er ekki sæmi-
leg, heldur fyrst og fremst til þess að greiðslustaða
þeirra er ákaflega erfið.
Ég þori engu að spá um það hér og nú, hvort
okkur tekst að komast yfir þennan mjög erfiða
hjalla, sem framundan er á næstu vikum og mán-
uðum, og sem stafar af því sem hér hefur verið
rakið, bæði í ræðu fiskimálastjóra og er hér laus-
lega drepið á. En ég leyfi mér að fullyrða að
greiðsluhallinn eykst ef fiskvinnsla og útgerð
stöðvast, þó ekki verði nema skamman tíma. Það
er áreiðanlega ekki skynsamleg leið til að draga úr
viðskiptahalla, að skerða útflutningsframleiðsl-
una. Ég er þvi mjög eindregið þeirrar skoðunar, að
slíkt megi ekki koma fyrir. Ég m.ö.o. er þeirrar
skoðunar, að alls ekki komi til greina að koma á
atvinnuleysi til þess að ná niður verðbólgu. Ég er
eindregið þeirrar skoðunar, og ég trúi því að þjóð-
in, og ekki síst þeir, sem í útgerð og fiskvinnslu
eru, geri sér grein fyrir því að slíkt má ekki henda.
Ég vil svo ljúka þessum orðum með því að
þakka fyrir það tækifæri, sem ég hef fengið til þess
að ávarpa ykkur. Þessi mál öll eru viðamikil. Lengi
mætti um þau ræða. Ég hef aðeins stiklað á stóru.
Ég veit að gagnlegt væri fyrir mig að sitja þetta
Framhald á bls. 654.
624 — ÆGIR