Ægir - 01.04.1984, Blaðsíða 38

þessu í von um betri tíð þó komið væri fram í seinni-
part októbermánaðar. Bróðir hans kemur þá vestur í
einhverjum erindagerðum og lætur í það skína að
fólkinu hans fyrir sunnan standi ekkert á sama um að
hann sé að róa í þessu tíðarfari með konu og fullt hús
af börnum fyrir sunnan. Það er því ákveðið að fara
lokaróðurinn og síðan ætluðu þeir að sigla bátnum
suður. Þetta varð síðasti hámeraróður föður míns en
fyrsti og eini hámeraróður bróður hans.
Fóru þeir um miðja nótt með það í huga að vera
komnir að Látraröstinni í birtingu, en það skipti falli
um það leyti. Verða þeir varir við það þegar birtir að
það er hauga sjór en þeir urðu ekki eins varir við það
í myrkrinu vegna þess að öldurnar voru svo stórar.
Báðir voru þeir vanir sjómenn en höfðu aldrei séð
eins stóra sjói. Það var hæglætis veður, en gekk á með
dimmum S.V. éljum. Sáu þeir þá að röstin var þakin
þykku brimlöðri en nýskipt var yfir á norðurfall og
greinilegt að röstin var ófær á suðurfallinu. Létu þeir
síðan reka með þrjú ból því þeir komust ekki nærri
venjulegri hámeraslóð því þar braut stanslaust.
Sáu þeir nú á bólunum hvað sjóirnir voru stórir.
Bólið sem var næst þeim var 15 faðma frá og þegar
þeir voru neðst í öldu sáu þeir það alltaf efst í öldunni.
Auðséð var að ekki yrði um neina veiði að ræða og
sigldu þeir því norður úr aftur. Leggja þeir síðan lín-
una inn með Blakknum. Fóru þeir síðan að huga að
fugli til að hafa með suður og gekk það vel. Þegar þeir
koma að línunni aftur hafði skipt falli og var eitt bólið
í kafi og hámeri á króknum.
Innbyrða þeir hana nú með venjulegum hætti.
Leggja þeir síðan af stað yfir Patreksfjarðarflóann,
fyrir Tálkna og inn Tálknafjörðinn. Rétt innan við
Tálkna mæta þeir Sæfara B.A., en það var 100 tonna
stálbátur frá Tálknafirði, sem hafði verið beðinn um
að svipast um eftir þeim og öðrum hámerabáti, sem
einnig hafði róið suður úr þá um nóttina.
Látramenn höfðu séð bát á suðurleið um morgun-
inn, en hann hvarf þeim síðan sjónum í dimmu éli og
urðu þeir ekki varir við hann eftir það. Hringdu þeir
þá á Tálknafjörð og var mannaður bátur sendur af
stað, en skýringin á því að Látramenn misstu sjónar af
bátnum var sú, að þeir fóru aftur norður úr í dimmu
éli.
Urðu þeir nú fegnir veiðinni er þeir fréttu allt um-
stangið í kringum þá og ekki leiðréttu þeir það, að
leitarmenn héldu veiðina úr Látraröstinni.
En Sæfarinn fórst nokkrum árum síðar í línuróðri
og fórust allir með honum.
Lönduðu þeir nú hámerinni og daginn eftir sigldu
þeir áleiðis suður og gekk sú ferð að óskum.
Menn eru alltaf að fá fregnir af hámerinni af og til
í dag. Alltaf virðist slangur af henni, t.d. fyrir vestan
og við Öndverðarnes, þar sem Akurnesingar veiddu
hana áður fyrr, og vafalaust víða.
Fyrir stuttu lögðu menn haukalóð úti á skerjum,
(s.v. af Reykjanesi). Lagðist þá einhver skepna á lúð-
una og át rafabeltin, innyfli og fletti roðinu. Vildu
menn kenna hámeri um en aðrir útsel. En hvað með
það.
Eftir að vera búin að kynna sér þessar upplýsingar
um hámerina, þá finnst manni furðulegt að hún skuh
ekki veidd í dag, þar sem ástandið í sjávarútvegs-
málum okkar íslendinga er vægast sagt bágborið. Það
gæti örugglega svarað kostnaði að senda vanan mann
til þessara veiða og látið gera tilraun. Öðrum eins
fjármunum er víst kastað í tóma vitleysu hjá okkur.
Við ættum að verka hámerina að fullu hér heima-
Sjóða ætti úr henni amoníaksbragðið, og setja hana í
pakkningar, bæði til útflutnings og á heimamarkað.
Hráefni héðan ætti að vera mun eftirsóknarverðara
en hliðstætt hráefni úr Norðursjó eða Miðjarðarhafi,
vegna þess að þar er mun meiri mengun og hættara
við kvikasilfursmengun en hér hjá okkur.
Nú er ferðamannaiðnaðurinn að verða mjög mikill
hjá okkur, og eftirsóknarvert væri að geta auglýst
hámerina fyrir þá sem kannast við, matreidda og
borna fram með rétta víninu.
Einnig væri kannski möguleiki að stunda hámera-
veiðar sem sportveiði og gætu þær vafalaust jafnast a
við það besta í stórfiskveiðum erlendis. Mögu-
leikarnir virðast allavega nægir í þessum efnum. Það
er bara að nýta þá rétt.
Faðir minn sagði mér frá því, að eitt sinn er hann
fékk að fara með föður sínum á sjó haustið 1937, þá
smástrákur, þá klippti hámeri fisk sem hann var að
draga. Þá sagði faðir hans við hann „að það væri am-
lóði sem ekki drægi undan hámerinni".
Væri ekki sterkur leikur að breyta því hugarfari og
ná henni alla leið innfyrir lunninguna?
206 - ÆGIR