Ægir - 01.02.1985, Qupperneq 38

ÍSLENSKA VORGOTSSÍLDIN
1. Aflinn
Afli úr íslenska vorgotssíldar-
stofninum var mjög lítill fram yfir
1950. Þessi stofn hrygndi við
suðurströnd íslands í mars og
gekk síðan í ætisleit norður fyrir
land á sumrin. Þegar síldveiði-
tæknin breyttist við lok 6. ára-
tugarins og farið var að nota bæði
kraftblökk og astic við síldveið-
arnarjókst afli úr þessum stofni til
mikilla muna og náði hámarki
árið 1962 en þá veiddust um
280.000 tonn af íslenskri vorgots-
síld. Næstu ár þar á eftir minnk-
aði aflinn hröðum skrefum eins
og sýnt er á 14. mynd.
2. Stærö stofnsins
Eins og sýnt er á 14. mynd
stækkaði þessi síldarstofn mjög*
ört á tímabilinu 1952-1958. Upp
úr 1960 hrundihann hins vegar á
örfáum árum. Stofninn stækkaði
ört upp úr 1952 vegna þess að
veiðar voru þá mjög hóflega
stundaðar svo og vegna þess að í
stofninn bættust þá margir góðir
árgangar. Á þessu varð mikil
breyting um og upp úr 1960, þá
jukust veiðarnar að miklum mun
og samtímis klöktust út margir
lélegir árgangar í röð. Þetta
tvennt olli hruni stofnsins. Erfitter
að greina milli þess hvort hin
breytta nýliðun var því að kenna
að árferði á íslandsmiðum ger-
breyttist um og upp úr 1965 eða
hvort hér var um að kenna
hreinni ofveiði. Eftir að stærð
hrygningarstofnsins fór niður fyrir
200.000 tonn virtist hann ekki
geta af sér góða árganga. Þetta
skeði um það leyti sem árferði
versnaði á íslandsmiðum og það
er meðal annars þess vegna sem
erfitt er að greina hér orsök og
afleiðingu. Sennilegt er að líta
verði á íslensku vorgotssíldina
sem hluta norsk-íslensku síldar-
innar eða þeirrar síldar sem á
erlendum málum er venjulega
kölluð Atlanto-Scandian síld.
íslenska vorgotssíldin lifir við ystu
mörk útbreiðslusvæðis norsk-
íslensku síldarinnar. Venjulega er
íslenski vorgotssíldarstofninn
mjög lítill hluti allsherjarstofnsins
en getur þó náð talsverðri stærð
þegar árferði er mjög gott á
íslandsmiðum. Ólíklegt er að
þessi síldarstofn nái sér eftir
hrunið mikla fyrr en norsk-
íslenska síldin fer að ganga aftur
á íslandsmið og eitthvað af henni
verður hér eftir til vetrardvalar og
hrygnir.
14. mynd. íslenska vorgotssíldin:
A: Aflinnfrá 1950-1971.
B: Tdrygningarstofn (heil lína) og fiskveiðidánarstuðull (brotin lína).
86-ÆGIR