Ægir - 01.04.1992, Qupperneq 24

184
ÆGIR
4/92
2.8-2.9°C (2. mynd a-d).
Öll ígulkerin sem tekin voru
innan tilraunareitsins voru mæld
með tilliti til hæðar og þvermáls.
Þetta er nauðsynlegt til að gera
sér grein fyrir aldursdreifingu á
svæðinu. Einnig er nauðsynlegt
að vita stærðarhlutföllin á veiði-
svæðinu með tilliti til vinnslu og
markaðssetningar. Á rannsóknar-
tímabilinu var mesta meðaltal
þvermáls mælt í maí 1990 eða 62
mm og einnig mest meðaltal
hæðar eða 39 mm. Hið minnsta
mældist aftur á móti í apríl 1991
eða 50 mm að þvermáli og 29
mm að hæð. Ársmeðaltal stærðar
ígulkeranna mældist 55 mm að
þvermáli og 31 mm að hæð (1.
tafla).
Igulkerin voru vigtuð eins fljótt
og hægt var og heildarþungi
þeirra borinn saman milli mán-
aða. Úr hverju ígulkerasýni var
tekið ákveðið úrtak, oftast 40 íg-
ulker, þar sem kynkirtlar voru lit-
greindir, vigtaðir og greindir til
kynja. Aðalþyngdaraukningin er
samfara aukningu á þunga kyn-
kirtlana. Mynd 3 a sýnir heildar-
þunga ígulkera í Hvammsvík á
ýmsum tímum rannsóknartíma-
bilsins. Hér er um meðaltöl hvers
úrtaks að ræða mælt í grömmum.
Heildarþunginn mældist mestur í
janúar 1990 eða 88 g, en minnst-
ur í september sama ár eða að-
eins 53 g. Heildarþunginn sveifl-
ast nokkuð mikið og sér í lagi á
tímabilinu janúar til september
1990. Þetta er að sjálfsögðu tengt
þeirri staðreynd að þau eru léttust
strax eftir hrygningu. Meðalþyngd
ígulkera á rannsóknartímabilinu
var 71.6 g (1. tafla).
Kynþroska er hægt að mæla
þegar hin eiginlega egg- og svil-
myndun hefst að einhverju marki-
Þegar svo hrygningin nálgast
verða kynkirtlarnir lausir í sér og
nánast fljótandi. Strax eftir hrygn-
inguna verður mikið þyngdartap
hjá ígulkerunum og næstu mán-
uði á eftir er t'remur erfitt að
greina þau til kynja nema athuga
kynkirtlana í smásjá eða Þa
þekkja áferð þeirra mjög vel-
Einnig má greina hrygnur á því að
þær hafa stærri gotop efst á ígul-
kerinu. Til að átta sig betur a
þroska kynkirtlanna þá er hlutfall
kynkirtlaþunga af heildarþunga
fundið. 3. mynd b sýnir hlutfalI
kynkirtlaþunga af heildarþunga
ígulkera frá Hvammsvík á tímabil-
inu ágúst 1989 til apríl 1991-
Gildin eru meðaltöl hvers sýnis-
Frá því í ágúst 1989, þegar mæl-
ingar hófust, og fram í janúar
1991 fór hlutfall kynkirtla aðeins
tvisvar undir 14%, eða í júní og
júlí 1990 að það mældist 13.3 og
13.4%. Hlutfallið er fremur jafnt
frá ágúst 1989 til febrúar 1990 að
það hækkar úr 15-18% upp (
20%. Það nær síðan hámarki '
aprílmánuði og út maí, en fellur
síðan skyndilega í júní/júlí. Það
eykst síðan jafnt og þétt og nær
aftur hámarki í september 1990
eða 26.6%. Á tímabilinu október
1990 til mars 1991 eru gildin
nokkuð hærri en þau voru á sama
tíma árið áður, en falla svo
skyndilega í apríl allt niður 1
10.2%. Þegar litið er á þunga
kynkirtlanna yfir árið þá kemur
eðlilega í Ijós ákveðin fylgni vl0
kynþroskann. Þungi kynkirtla er
mestur í apríl-maí 1990 e^a
17.1-19.6 g að meðaltali og 1
mars 1991 eða 17.1 g að meðal-
tali. Hann er at'tur á móti minnsÞ
ur í júní/júlí 1990 eða 9.7 og
g að meðaltali og í apríl 1991 eða
3. mynd a
Heildarþungi ígulkera í Hvammsvík eftir árstíma
3. mynd b
Hlutfall kynkirtlaþunga af heildarþunga ígulkera íHvammsvík
'89 '90 '91