Tímarit lögfræðinga - 01.09.1952, Page 8

128
Tímarit lögfræöinga
greiðslu skuldar eru almennt eigi refsiverð, en áburður á
kaupmann um vanefndir á greiðsluskyldu mundi vera æru-
meiðing, því að slíkur áburður mundi verða virðingu hans
til hnekkis meðal starfsbræðra hans og annarra.1) Hins-
vegar mundi aðdróttun um sumar lítilsverðar ávirðingar,
sem að vísu geta orkað aðilja refsingu, alls ekki allt af
verða virðingu hans til hnekkis, og verða því refsilaus
samkvæmt 235. gr. hegnl. Sekta má aðilja fyrir það, ef
hann lætur bifreið sína standa of lengi á sama stað í til-
tekinni götu, fyrir aktur eitt skipti á ljóslausu reiðhjóli,
fyrir að leggja bifreið á óleyfðan stað o. s. frv. En það
mundi varla verða talið virðingu hans til hnekkis, þó að
hann væri borinn þeim verknaði eitt skipti. En ef að-
dróttun fæli í sér áburð um skeytingarleysi almennt í þess-
um efnum, þá gæti það orðið virðingu hans til hnekkis og
því refsiverð ærumeiðing samkvæmt 235. gr. Verður það
að fara eftir mati hverju sinni, hvort aðdróttun um athöfn
eða athafnaleysi horfi virðingu manns til hnekkis.
En aðdróttun þarf ekki að varða athöfn sérstaka eða
athafnaleysi. Ef hún felur í sér áburð um siðgæðiskort
hjá þeim, sem hún beinist að, þá mundi hún verða honum
til virðingarhnekkis, þó að við enga sérstaka athöfn eða
athafnaleysi sé miðað. Aðdróttun um skort á sannsögli eða
sannleiksást felur því t. d. í sér ærumeiðingu samkvæmt
235. gr. hegnl. Er þetta svo alkunnugt og slíkur fjöldi
dóma þar um, að tilvitnana í þá virðist ekki þörf. Sú siða-
krafa er almennt gerð til manna, að þeir segi ekki ósatt
vísvitandi, og áburður um brot á þeirri siðareglu horfir
því til virðingarhnekkis. Hinsvegar mundi áburður um
ósanna sögn tiltekið skipti út af fyrir sig ekki fela í sér
ærumeiðingu, ef ekki er sýnt af sambandinu, að hann feli
í sér aðdróttun um vísvitandi ósannindi. Þó má vera, að
manni sé borið vítavert gáleysi í meðferð sannleikans,
enda má slíkt verða löstur, og áburður um slíkan löst
mundi verða manni til virðingarhnekkis, og því refsiverður
1) Sbr. Hrd. IV. 51.