Tímarit lögfræðinga - 01.09.1952, Blaðsíða 27

Meiöyröi og meiöyröamál.
147
Eftir 2. málsgr. 2. gr. laga nr. 47/1941 á ákæruvaldið
einnig sókn máls á hendur þeim, sem smánar opinberlega
eða hefur annars í frammi skammaryrði, aðrar móðganir
í orðum eða athöfnum eða ærumeiðandi aðdróttanir við
aðra starfsmenn erlends ríkis, sem staddir eru hér á
landi.1) Skilyrði er, að ærumeiðingin sé frammi höfð „opin-
berlega“. Þetta orð sýnist eiga við allar þær meingerðir,
sem í 2. málsgr. getur. 1 orðinu „annars" felst víst ekki
nein bending um saksókn, heldur það, að „srnánun" geti
komið fram í skammaryrðum o. s. frv., en þau þurfa ekki
allt af að vera „smánun". Ef meiðingin er ekki í frammi
höfð „opinberlega", þá á aðili sjálfur sókn sakar, enda
væri ekki samræmi í því, að einungis „smánurí' höfð „opin-
berlega“ yrði opinbert sakarefni, en inar aðrar meiðingar,
sem vera mættu miklu minni, væru opinbert sakarefni, þó
að þær væru ekki hafðar í frammi opinberlega.
Ákvæðið um opinbera málssókn er í 97. gr. hegnl.
c. Ef opinber starfsmaður er ærumeiddur. En nánara
þarf að athuga, hve nær ákæruvaldið á skilorðslaust sókn
út af slíkum ærumeioingum, og hve nær það á hana ein-
ungis, ef inn meidai krefst þess, að ákæruvaldið höfði mál,
því að ákvæði hegningarlaganna þar um virðast geta orkað
nokkurs tvímælis. Koma hér til greina ákvæoi 108. gr. og
ákvæði 242. gr. hegnl. 2. tölul. b. 108. gr. (sem svarar til
102. gr. hegni. 1869) tekur til hvers þess, „sem hefur í
frammi skammanjrði, aðrar móSganir í orSum eða atliöfn-
um eöa ærumeiSandi aðdróttanir viö opinberan starfs-
mann, þegar hann er aS gegna skyldustarfi sínu, eóa við
hann eóa um hann út af því“. Samkvæmt 24. gr. hegnl. á
ákæruvaldið skilorðslaust sókn saka út af brotum þeim
öllum, sem í 108. gr. getur. Greinin tekur bæði til móðgana
og aðdróttana, en útbreiðsla ærumeiðinga er ekki nefnd.
Hún hlýtur einnig að vera refsiverð, eig'i síður en útbreiðsla
ærumeiðinga almennt samkvæmt 234. og 235. gr. Og ríkis-
valdið hefur jafn mikilla hagsmuna að gæta varðandi út-
!) Sbr. Hrd. XII. 257, 263.