Tímarit lögfræðinga - 01.09.1952, Blaðsíða 18

138
Tímarit lögfrceöinga
hafa verið ástæðulaus með öllu. 1 dóminum segir ekki bein-
línis, hvernig farið hefði, ef sakirnar hefðu verið greindar
og ljóst hefði verið vitnað í blöð þau, sem fluttu greinarnar
með sakargiftunum. Það er næstum eins og gert sé ráð
fyrir því, að þá hefði átt að sýkna stefnda í héraði. En
sjálfsagt er sú ályktun ekki örugg. 1 hæstaréttardómi frá
1929, þar sem dæmt var um mörg meiðyrði um einn kenni-
mann íslenzku þjóðkirkjunnar, er dæmt um tvær, að því
er virðist, orðréttar klausur úr unnnælum annarra en
stefnds í héraði, þær ómerktar og hnoum refsing mælt fyr-
ir þær.1) En ályktun um refsidóm fyrir útbreiðslu æru-
meiðinga er hér þó ekki örugg, því að svo má líta á sem
fjölmælismaðurinn hafi gert ummælin í þessum klausum
að sínum.
Nú er um refsinæmi útbreiðslu ærumeiðinga berum orð-
um ákveðið í hegningarlögum nr. 19/1940. Samkvæmt 234.
gr. er útbreiðsia móðgana refsiverð. Ef A t. d. segir B frá
því, að X hafi kallað Y fant, hafi sýnt honum tiltekið óvirð-
ingarmerki o. s. frv., þá hefur A breitt móðgun út og unnið
sér til refsingar samkvæmt 234. gr. Og samkvæmt 235. gr.
varðar það refsingu að bera út aódróttanir. A segir B, að X
hafi dróttað fjársvikum að Y o. s. frv. Annars segir ekki
sérstaklega um skilyrði refsingar fyrir útbreiðslu móðg-
ana eða aðdróttana, og má því um það vísa til sjónarmiða
þeirra, sem greind eru hér áður. Þess skal til viðbótar geta,
að ákvæði 236. gr., bæði 1. og 2. málsgr., eiga við um út-
breiðslu aódróttana. Ef sögumaður veit, að aðdróttunin er
ósönn eða ber hana út opinberlega og hefur ekki sennilega
ástæðu til þess að halda hana sanna, þá verður hann dæmd-
ur eftir 236. gr. I 236. gr. segir einungis um útbreiðslu
aðdróttana. Hún tekur því eftir orðum sínum ekki til út-
breiðslu móðgana. Óvirðingarorð eða skammarorð eða at-
hafnir, sem fela í sér óvirðingu, en geyma þó ekki aðdróttun
um neitt það, er verða mundi virðingu hans til hnekkis,
verða að jafnaði ekki réttlætt, svo að sönnunarheimildin
i) Hrd. II. 1242. Nr. 6 og 29 í héraðsdóminum..