Tímarit lögfræðinga - 01.09.1952, Page 51
MeiSyrÖi og meiOyrOamál.
171
til greina, en 237. gr. annars, ef opinberum starfsmanni er
misboðið með tilefnislausum brígzlum.
3. Ef maður hefur sætt refsidómi fyrir einhvern verkn-
að, en hann hefur fengið uppreist æru, þá er óheimilt að
bera hann þeim sökum, og svo er bætt við, að sönnun leysi
brotamann því ekki undan refsingu, 2. málsgr. 238.gr. Brot
manns er vitanlega auðvelt að sanna með refsidóminum,
en það skiptir ekki máli að öðru en því, að refsing kann
að verða dæmd eitthvað vægari en ella mundi, og er þetta
þó ekki einu sinni víst. Ekki skiptir það máli, hvort sóknar-
aðili hefur þolað dæmda refsingu eða ekki. Honum koma
ákvæði 238. gr. 2. málsgr. einnig til hags, þó að refsing
hafi verið gefin upp að einhverju leyti eða öllu. Ekki skiptir
það heldur máli, hvort uppreist æru verður samkvæmt 84.
gr. eða 1. málsgr. 85. gr. hegnl. eða 2. málsgr. 85. gr. þeirra.
Það mun naumast skipta máli, þó að brotamaður hafi ekki
fengið vitneskju um uppreistina, þegar hann ærumeiddi
sóknaraðilja. Sjálfsagt tekur 2. málsgr. 238. gr. jafnt til
meiðyrðamála, hvort sem þau eru höfðuð af ákæruvaldinu
eða einstökum manni.
VI.
Þó að almennt sé heimilt að leiða sönnur að réttmæti æru-
meiðingar og þó að sönnun leysi almennt undan refsingu
fyrir þær, þá er hvorki sagt þar með, að réttmæti allra æru-
meiðinga verði sannað samkvæmt eðli þeirra, né heldur, að
fram komin sönnun sé næg til þess að leysa undan refsingu.
Og kemur í þessu sambandi mjög til greina hvers konar
ærumeiðing hefur verið.
A. Móðgun í athöfn, sem ekki verður talin fela í sér að-
dróttun, verður yfirleitt ekki réttlætt með sönnun um til-
tekinn verknað. Maður, sem slær annan mann á kinnina,
án þess að verknaður hans feli í sér líkamsárás, getur ekki
réttlætt þá móðgun, sem hann hefur þar með sýnt honum,
með sönnun um það, að hinn hafi framið einhvern tiltekinn
verknað. X var lokuð inni í þvottakjallara, án þess að lok-
unin yrði tilin frelsisskerðing. Slík móðgun hefði ekki orðið