Tímarit lögfræðinga - 01.10.1956, Blaðsíða 41
unni. Því ber þó sízt að neita, að tilkoma mannanna og
húsdýra þeirra hafa stórbrejdt gróðurfarinu, einkum
með eyðingu skóganna og þar af leiðandi uppblæstri og
landeyðingu. Eln ástæða er til að ætla, að fram á síðustu
áratugi hafi fánan breyzt tiltölulega lítið af manna völd-
um og hin dauða náttúra nær ekkert. Það má því með
nokkrum sanni segja, að fram á siðustu áratugi hafi
verið minni þörf almennrar náttúruverndarlöggjafar hér
en víða annars staðar, þar sem þéttbýli og tæknimenning
er meiri. En siðuslu áratugina hefur viðhorfið gerbreyzt,
og ber margt til þess. Vélamenning hefur haldið innreið
sina og skapað möguleika til stórfelldari breytinga á ís-
lenzkri náttúru en nokkurn bafði órað fyrir. Með vélum
liefur meiru verið umrótað hér á einum áratug en áður á
mörgum öldum. Nægir í því sambandi að nefna fram-
ræslu mýranna síðustu árin. Hvern hefði grunað það fvrir
tveimur áratugum, að á næstu áratugum yrði ræst fram
nærri hver mýri í heilum byggðarlögum. Það getur jafn-
vel svo farið í náinni framtíð, að ástæða verði til að friða
einhverja óframræsta mýri í sumum héruðum, svo að
seinni tima menn geti vitað, hvernig gróðurfari og öðru
ásigkomulagi mýranna var háttað fyrir framræsingarnar.
Bílvegir og brýr, jeppar og flugvélar hafa opnað öllum
landsmönnum greiðan aðgang að stórum landssvæðum,
sem áður voru nærri ósnortin. Meiri hluti landsmanna býr
nú i bæjum og kauptúnum, og án alls samanburðar milli
bæjar- og sveitamenningar er þess ekki að dyljast, að við-
horf bæjarbúa til náttúrunnar er oft annað en sveita-
fólks og náttúrunni minna í hag.
. Eftir þessar almennu athugasemdir mun það nú rakið
með nokkrum dæmum, hversu þörfin á náttúruvernd er
orðin brýn hér á landi.
Suður i Krýsuvik er litið stöðuvatn, Grænavatn. Dregur
það nafn af hinum sérkennilega græna lit vatnsins, er
stafar af brennisteinssamböndum. Yatn þetta, sem er
nokkur hundruð metra breitt og 45 metra djúpt, er mynd-
Timarit lögfrœöinga
231