Tímarit lögfræðinga - 01.07.1975, Blaðsíða 12

sundurgreiningu alkóhóla má sjá á mynd 1. Tækið sjálft (gasgreinir-
inn) er sýnt á mynd 2.
Við ákvarðanir eru 100 míkról samanburðarlausnar (vatnslausn)
með þekktu magni etanóls (0,6%, 1,2%0 og 3%0) þynntir með 1,00 ml
af n-própanóllausn í vatni (0,4%o), en própanól er notað til viðmiðunar
við útreikning á magni etanóls. Própanól er í sömu þéttni (koncen-
tration) við allar mælingar og fæst þá föst (konstant) viðmiðunartala,
sem er reikningsstuðull við útreikning á því magni etanóls, er ákvarða
skal hverju sinni. Einum míkról af blöndunni er því næst sprautað inn í
súluna. Ritinn ritar þá toppa fyrir etanól og n-própanól, sem síðan eru
mældir og hlutfallið milli þeirra reiknað út (sjá á eftir). Jafnan eru
gerðar þrjár sjálfstæðar mælingar á hverri samanburðarlausn einu
sinni á dag eða oftar. Eitt hundrað míkról af sýni (blóð eða aðrar lausn-
ir) eru meðhöndlaðar á sama hátt og gerðar minnst tvær sjálfstæðar
mælingar á hverju sýni. *>
hæð etanóltopps
Hlutfallið----------------------------------= R
hæð n-própanóltopps
er lágt til grundvallar við útreikninga á magni eða þéttni etanóls í sýn-
um. Niðurstöðutölur tilrauna sýna, að línulegt samband er milli hlut-
fallsins R og þéttni etanóls í lausnum, er innihalda 0,30 — 3,30%0 og
fylgnin er meiri en 0,999 (korrelation koefficent 0,999). Línan liggur
þó ekki gegnum núllpunkt, þar eð lítið brot af sýninu glatast á leið-
*) Própanól er í svo litlu magni í blóði eftir neyslu ófengra drykkja, að skekkjur í útreikningi af
þeim sökum eru ekki umtalsverðar.
Höfundar greinarinnar: Jóhannes F.
Skaftason (f. 1941) og Þorkell Jó-
hannesson (f. 1929). Jóhannes tók
kandidatspróf í lyfjafræði lyfsala í
Kaupmannahöfn 1966 og hefur verið
lektor við læknadeild H.i. frá 1971.
Þorkell lauk læknaprófi f Árósum
1957, og varð dr. med. í Kaupmanna-
höfn 1967. Sama ár var hann settur
prófessor í lyfjafræði lækna við H.i.
og skipaður ári síðar. Þorkell er for-
stöðumaður Rannsóknastofu í lyfja-
fræði við háskólann, þar sem Jóhann-
es F. Skaftason starfar einnig. (Ljósm.:
Brynjólfur Helgason)
6