Tímarit lögfræðinga


Tímarit lögfræðinga - 20.12.1992, Blaðsíða 10

Tímarit lögfræðinga - 20.12.1992, Blaðsíða 10
snertir í þeim flokki mála, sem Gizur Bergsteinsson telur að rök séu til að beita rýmkaðri sakarreglu um. Málsatvik í H 1956, 777 voru þau, að þegar F og G hjálpuðust við að negla krossviðarplötur á tréramma, hrökk nagli undan hamri G í auga F, sem missti að mestu sjón á auganu. F og G voru ekki lærðir trésmiðir, en höfðu báðir unnið við trésmíðar um alllangt skeið. G var ekki talinn hafa sýnt fulla aðgæslu við áslátt naglans. Með vísun til þess og að starfið virtist „nokkuð hættusamt“ var vinnuveitandi talinn bótaskyldur. í dómi þessum er sakarreglan teygð mjög langt og skírskotað til hættusemi starfs. Sýnist mega telja að beitt sé rýmkaðri sakarreglu í þeirri merkingu, sem hér um ræðir. Þó varð slys þetta við einfalt og hversdagslegt starf og var á engan hátt tengt hættulegum tækjum. Þessir þrír dómar eru kveðnir upp á árunum 1956 og 1957 og „Þyrilsdómur- inn“ árið 1953, þ.e. fáeinum árum áður en Gizur Bergsteinsson ritaði um rýmkaða gáleysisreglu.9 Eigi verður séð, að í fleiri dómum Hæstaréttar sé greinilega vísað til hættusemi verks, rekstrar eða tækja til stuðnings bótaábyrgð. Við athugun á dómum Hæstaréttar um skaðabætur á grundvelli sakarreglunn- ar eða reglunnar um vinnuveitandaábyrgð má finna ýmis dæmi um að dómarar geri mjög ríkar kröfur um gætilega hegðun. Engin tök eru á að gefa stutt heildaryfirlit yfir þá dóma, en langflestir þeirra varða bætur fyrir slys og einkum þó vinnuslys. Hér á eftir fara nokkur dæmi um ríkar kröfur til aðgæslu. ítrekað skal, að yfirlitið er engan veginn tæmandi. H1962, 745. Umbúnaður hlera á dráttarbátnum „Magna“ S, háseti á dráttarbátnum „Magna“, slasaðist, er vír festist í eyra á hlera yfir lúguopi aftast á skipinu. Þegar slysið varð, var nýlokið við að draga annað skip frá bryggju. Var dráttartauginni sleppt af dráttarkrók með þar til gerðum búnaði. Rann vírinn aftur eftir „Magna“, en festist síðan í hleraeyranu. S hljóp þá ótilkvaddur ásamt öðrum manni og hugðist losa vírinn af hleranum. Er S kom að hleranum, stríkkaði á vírnum, og reif hann sig lausan af hleranum. Við átök vírsins hrökk hlerinn upp, lenti á öðrum fæti S, sem fótbrotnaði. Hlerinn var í skut skipsins bakborðsmegin og nokkru lægri en borðstokk- urinn. Hleraeyrað var talið hafa verið „í vinkilhorn“, en við viðgerð eftir slysið mun það hafa verið gert ávalt. Slysið varð í september 1959, en skipið var smíðað 1955.10 Eigi var vitað til, að dráttarvír hafi fest í hleraeyranu nema í þetta eina skipti. Útgerðarmaður skipsins var dæmdur bótaskyldur að 3/4 hlutum með þeim rökum, að það verði talinn vanbúnaður á dráttarbát, að dráttartaug, sem sleppt var, skyldi geta orðið föst í lúgueyra með framangreindum hætti. Einn fjórða hluta tjónsins varð S að bera sjálfur, en hann þótti ekki hafa gætt nægilegrar varúðar. Einn dómenda taldi rétt, að skipta ábyrgð til helminga. ’Sjá Arnljótur Björnsson (1984), bls. 30 (=1990, bls. 251), en þar er fjallað í örstuttu máli um dómana þrjá. “Skrá yfir íslensk skip 1970, bls. 100. 240
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60

x

Tímarit lögfræðinga

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tímarit lögfræðinga
https://timarit.is/publication/586

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.