Ægir - 01.04.1995, Blaðsíða 18
Stofnmæling úthafsrækju 1988-1994
Unnur Skúladóttir, Ásta Gu&mundsdóttir, Gubmundur
Skúli Bragason, Gunnar Pétursson, Sólmundur T.
Einarsson og Stefán H. Brynjólfsson.
Stofnmæling úthafsrækju hófst árið 1987. Stofnmæling-
unni var breytt talsvert árið 1988, en síðan þá hefur hún
verið gerð á sama hátt á útbreiðslusvæðunum fyrir norb-
an og austan land. Hér verbur greint frá nokkrum niður-
stöðum úr stofnmælingaleiðöngrum úthafsrækju und-
anfarin 7 ár.
Aðferöir og gagnasöfnun
Stofnmæling úthafsrækju áriö 1988 var skipulögð meb
hlibsjón af dreifingu rækjuaflans árin 1986 og 1987 sam-
kvæmt veiðiskýrslum rækjuskipa. Staðsetningar þriggja
fjórðu hluta toganna voru valdar tilviljanakennt með tölvu
á útbreiðslusvæði rækju fyrir norðan og austan land (frá
24°15' V til 12°V og suður að 65°30'N). Skipstjórar r/s
Drafnar og r/s Árna Friðrikssonar völdu önnur tog. Árið
1989 var Rauðatorgs-svæöinu bætt við og árib 1992 bættist
Halinn við. Togstöðvum hefur síðan verið haldið þeim
sömu öll árin á helstu svæðunum. í Bakkaflóa og Héraðs-
djúpi hefur þó verið bætt við stöðvum nær landi. Stofn-
mæling rækju hefur alltaf farið fram á r/s Dröfn en auk þess
hafa annaðhvort r/s Árni Friðriksson eða r/s Bjarni Sæ-
mundsson tekið hluta af stöðvunum.
Stofnmælingin byggist á því aö reikna afla á sjómílu sem
meðaltal í hverjum tilkynningarskyldureit. Fjöldi toga í
hverjum reit er í réttu hlutfalli við afla í hverjum smáreit á
viðmiðunarárunum 1986 og 1987. Fyrst er reiknaður þungi
og fjöldi rækju miðað við yfirferð vörpunnar í fersjómílum.
Meðalafli allra toga innan tilkynningarskyldureitsins er því
næst margfaldaður með flatarmáli reitsins og deilt með yfir-
ferð vörpunnar. í flatarmálsútreikningunum er miðað við
þab dýpi innan reitsins sem er meira en 200 m og minna en
1. mynd. Togstöðvar í stofnmælingu úthafsrækju fyrir
norðan og austan land.
700 m. í Hérabsdjúpi og Bakkaflóadjúpi er þó flatarmál á
grynnra vatni tekið með. Þannig er gert ráð fyrir að rækjan
sé jafndreifð yfir allt flatarmálið innan reitsins. Þessir út-
reikningar gefa vísitölu stofnstærðar í þyngd. Þetta er ekki
stofnstærðin sjálf heldur vísbending um stærð stofnsins og
fer það eftir veiðanleika rækjunnar hvernig vísitalan er
tengd raunverulegri stofnstærð. Veibanleikinn getur verib
mismunandi eftir árum. Mjög mikilvægt er að toga á sömu
stöðvunum ár eftir ár og eins er mikilvægt að hafa stöðluð
veiðarfæri.
Tafla 1 Helstu úthafsrækjusvæðin og tilkynningarskyldu- reitirnir sem þau ná yfir (2. mynd)
Samantekin svæöi Svæöi Tilkynningarskyldureitir
Jökuldjúp 423-424
Kolluáll 524, 474-475
Dohrnbanki 626-627, 676-677, 726-727
Hali 674-675
Noröurkantur 720-724, 770-771
Viö Sporðagrunn 620, 670
Noröurkantur-Grímsey Skagafjaröardjúp 619, 669
Viö Kolbeinsey 718-719, 768-769
Eyjafjaröaráll 618, 668
Viö Grímsey 617, 667, 717
Viö Sléttugrunn 66S-666, 715-716
Sléttugrunn-Hérabsdjúp Langanesdjúp 663-664, 713-714
Bakkaflóadjúp 613-614
Héraösdjúp 562-564
Rauöa torgiö 460-462, 510-512
Berufjaröaráll 413
Lónsdjúp 364, 414
Rósagaröur 310-311,360-361
í 771 770 769 768
727 726 724 723 722 721 720 719 718 717 716 715 714 713
677 676 675 674 671 670 669 668 667 666 665 664 663 662
627 626 £ 620 619 r1 618 • 617 V/ 616 P3' 614 613 612 611
s -TjM \ V 2564 V 563 562 561
524 3T í 512 511 510
475 474 > 462 461 460
424 423 ,3 -_ö= 414 413
K 364 361 360
311 310
2. mynd. Tilkynningarskyldureitir þar sem
úthafsrækja er veidd.
18 ÆGIR APRÍL 1995