Ægir - 01.05.1995, Blaðsíða 44

kolmunnaveiða og
hófust þá veiðarnar
við Færeyjar í maí-
mánuði. í maí aflaði
skipið rúmlega 1500
tonn á Færeyjamið-
um og í júlí og ágúst
aflaði það rúmlega
3100 tonn úti fyrir
Austurlandi. Árið
1978 gengu kol-
munnaveiðar Barkar
áiíka vel og árið áður.
Þá veiddi skipið tæp-
lega 5500 tonn þar af
rúmlega 2350 tonn á
miðunum við Fær-
eyjar.
Árið 1979 lagði
Börkur ekki stund á
kolmunnaveiðar en
skipið var það ár í vélarskiptum í Nor-
egi. Kolmunnaveiðar á íslandsmiöum
gengu illa þetta ár.
Allt frá því í maí og fram í septem-
ber árið 1980 fékkst Börkur við kol-
munnaveiðar en afli var tregur. Á öllu
tímabilinu fiskaði skipið tæpar 3800
lestir.
Árið 1981 sendi Síldarvinnslan tvö
skip til kolmunnaveiða, Börk og Beiti.
Veiðarnar gengu illa þetta ár og eins
árið 1982 en þá hélt Börkur eitt skipa
frá Neskaupstað til kolmunnaveiða og
voru þær meöal annars stundaðar í haf-
inu milli Færeyja og íslands. Eftir þetta
hefur Börkur ekki fengist við
kolmunnaveiðar.
Rétt er að geta þess að á árunum
1973-1976 fékkst Börkur við makríl-
veiðar til hliðar við síldveiðar í Noröur-
sjó og kolmunnaveiðarnar. Var makríln-
um ýmist landað í Færeyjum, Dan-
mörku eða heimahöfn.
Fyrir utan Börk lögðu nokkur íslensk
skip stund á kolmunnaveiðar um tíma
á árunum 1978-1980. Má þar nefna
Grindvíking, Eldborgu, Sigurö og Bjarna
Ólafsson, sem reyndu meðal annars
kolmunnaveiðar á Færeyjamiðum, og
Jón Kjartansson frá Eskifirði sem hóf
kolmunnaveiðar á heimamiðum árið
1978 með góðum árangri.
Kolmunninn var mest veiddur í flot-
Barkarmenn í sólinni við
Máritaníustrendur. Talið frá
vinstri: Axel Magnússon,
Tryggvi Vilmundarson, Sverrir
Guðlaugur Ásgeirsson, Þórður
Þórðarson og Finnur Þórðarson.
Pokinn flýtur við síðuna fullur af
kolmunna. Myndin ertekin um
borð í Berki 1977.
Fteynslan af
kolmunna-
veiðunum
Skipstjórar á Berki
á því tímabili sem
skipið lagði mest
stund á kolmunna-
veiðar voru þeir
Magni Kristjánsson
og Sigurjón Valdi-
marsson en Magni
var frekar með skipið
á meðan á kol-
munnaveiðunum
stóð. Þó má nefna að Magni var eitt
sumar skipstjóri á Grindvíkingi en Haf-
rannsóknastofnun gerði skipið út á
kolmunnaveiðar í rannsóknaskyni.
Þegar Magni er inntur eftir því hvaða
ályktanir hann hefði dregið af
kolmunnaveiðunum á sinum tíma segir
hann að það hafi í reynd háð veiðunum
hve fá skip lögðu stund á þær. Oft var
það svo að einungis tvö skip vom á miö-
unum og langt á milli þeirra en hin
skipin sem veiðarnar stunduðu voru þá
að landa afla sínum eða á siglingu til
löndunarhafnar eða á miðin. Að auki
var það svo að loðnuveiðar drógu mjög
úr áhuga manna að reyna aö ná tökum
á kolmunnaveiðum; uppgripamöguleik-
ar vom meiri í loðnunni en kolmunnan-
um ef loðna fiskaðist á annað borð auk
þess sem menn kunnu til allra verka á
sviði loðnuveiða. Ef loðna hefði ekki
verið fyrir hendi yfir sumar- og haust-
tímann þá hefði kolmunnaveiðunum
verið sinnt betur og markvissar að mati
Magna.
Magni segir einnig að kolmunninn
hafi óreglulegra göngulag en bæði
loðna og síld auk þess sem hann er ekki
jafnmikill torfufiskur. Kolmunninn
virðist í reynd aldrei ganga með sama
hætti tvö ár í röö. Hann hrygnir vestur
af írlandi og gengur síðan norður eftir
og dreifir sér þá með margbreytilegum
vörpu á þessu tíma-
bili en þó var einnig
notuð hringnót við
veiðarnar árið 1978
og hentaði hún
stundum vel.
44 ÆGIR