Ægir - 01.03.1997, Side 24

Meiri fagmennska í
útflutningi en áður
segir Þorgeir Pálsson forstöðumaður sjávarútvegssviðs
Útflutningsráðs íslands
Þorgeir Pálsson leggnr áherslu á að nú séu íslendingar að þróast úr hrávöruútflytjendum í
framleiðsluþjóð á meira unnum vörum eða tilbúnum réttum.
„Útflutningur sjávarafuröa er a& taka
miklum breytingum um þessar
mundir þar sem vib erum ab þróast
úr því ab vera hrávöruútflytjendur í
þab ab flytja miklu meira út af unn-
um afurbum, bæbi þab sem vib get-
um kallab hálfunnar, eba meira unn-
ar, og síban tilbúna rétti. Astæba
þessa er í raun einföld, kvótinn hefur
minnkab og sífellt eru gerbar meiri
og meiri kröfur um ab auka verb-
mæti þessa afla sem kemur á land,”
segir I’orgeir Pálsson, forstöbumabur
sjávarútvegssvibs hjá Útflutningsrábi,
í samtali vib Ægi.
Þorgeir segir ab þróunin sé greinilega
í þá átt ab auka verbmæti á sama tíma
og magnib hafi dregist saman. Heildar-
útflutningur íslenskra fiskafuröa er nú
um tvær milljónir tonna meb öllu og
verbmætib nemur um 80 milljörbum
króna. Þorgeir segir aö farib sé ab pakka
í verömætari pakkningar og fjöldinn
allur af fyrirtækjum ab gera mjög
sniöuga hluti.
„Hjá KEA á Dalvík eru menn t.d aö
pakka í smásölupakkningar sem fara
inn á Frakklandsmarkab. Fyrir norban
er einnig veriö ab pakka í smásölu-
pakkningar fyrir Max og Spencer, HB á
Akranesi og Grandi eru ab vinna vör-
una meira en veriö hefur og fá þannig
aukib verömæti út úr henni og fleiri
dæmi mætti nefna."
Viliandi umræða um fullvinnslu
Þorgeir segir aö í kjölfar þróunar í þessa
átt hafi mikil umræba farið af stað um
að auka fullvinnsiu víða um land. Full-
vinnsla hafi orðið að eins konar lykil-
orði þar sem fara hafi átt út í aö fram-
leiða tilbúna rétti um allt. Þetta segir
hann villandi umræðu. „Það er hægara
sagt en gert að fara út í fullvinnslu.
Menn hafa svolítið hringlað með skil-
greiningu á því hvað sé fullunnin vara
en það er ljóst að vinnsla sem á að af-
greiða tilbúna rétti, sem eru skilgreind-
ir sem flak, sósa og grænmeti, tilbúnir
til hitunar í ofni, þarf 10-20 þúsund
tonn á ári til þess að skapa 150 manns
atvinnu. Það eru afskaplega fáar eining-
ar hér á landi sem hafa hreinlega bol-
magn í þetta," segir Þorgeir.
Hins vegar bendir Þorgeir á að fjöl-
mörg fyrirtæki séu að auka verðmæti
vinnslunnar verulega án þess endilega
að það teljist fullvinnsla. Hann nefnir
sem dæmi að Frosti á Súðavík sé að
pakka rækju í minni pakkningar og
pakki i auknum mæli rækju fyrir minni
verksmiðjur. Menn séu því hættir að
senda rækjuna út í stórum einingum til
þess eins að láta erlenda aðila pakka
henni. Þetta skapi ákveðinn fjölda
starfa hér heima, auk þess að auka verð-
mæti afurðanna hjá Frosta um 15-20%.
Svipaða sögu má segja um Odda á
Patreksfirði sem hefur aukib verðmæti
sinna afurða álíka og Frosti með því að
skera steinbít niður í bita og lausfrysta.
Bakki í Hnífsdal er að sögn Þorgeirs enn
eitt dæmið en þar hafa menn aukið
verðmætið í rækjuvinnslunni með sér-
pakkningum.
„Það sem á aubvitað að vera ráðandi
í þessu er ef menn geta aukið vinnslu-
verömætið og lausnarorðið er ekki
endilega fullvinnsla. Við höfum mörg
24 ÆGIR