Ægir - 01.03.1997, Qupperneq 31

Jónas Ágústsson, fiskverkandi
í Hafnarfirði, hœtti sjó-
mennsku fyrir 17 árum og fór
í land. Fyrsta kastið rak hann
fiskbúð en fœrði sig síðan yfir
í vinnslu á fiski og útflutning,
fyrst á Bandaríkjamarkað en
síðan hefur hann þróað upp
vinnslu á fatfiski, fyrst og
fremst kola, og fytur núna út
bœði ferskan og fosinn kola á
Evrópumarkað. Fyrirtœki hans
hefur vaxið jöfhum skrefim og
í dag hefir Jónas 14 manns í
vinnu.
Jónas Ágústsson, fiskverkandi í Hafnarfirdi, við vinnslubúnaðinn í verkun sinni.
Fiskverkun Jónasar Ágústssonar í Hafnarfirði:
Kolinn leifturfrystur
Fiskverkun Jónasar sker sig í einu at-
riði frá mörgum öðrum verkunum í
landinu því hún notar frystiband þar
sem fiskurinn er leifturfrystur með
köfnunarefni. Þetta gerist með þeim
hætti að fljótandi köfnunarefni er úðað
yfir fiskinn á færibandinu inni í lokuðu
rými. Um leið og efnið kemur út í
andrúmsloftið breytist fljótandi köfn-
unarefnið í gasfasa og er stillanlegt
hversu mikið frostið er inn í rýminu en
gjarnan er það 90-100 gráður
„Hefðbundinn lausfrystir er ekki
mjög frábrugðinn þessum frysti nema
þannig að hann er meö mun meiri vél-
búnað og kallar þar af leiðandi á mun
meiri orku til að framleiöa frostið. Fyr-
ir mig er leifturfrystingin hagkvæmari
og auk þess er þetta umhverfisvæn
vinnsla," segir Jónas.
Fyrirtækið ísaga ehf. sér um að
útvega og þjónusta þennan frystibún-
að, sem er framleiddur hjá Frigoscandia
í Svíþjóð. Jónas fékk nýtt frystiband í
janúar og segir hann afköstin miðað
við 90-100 gráðu frost það mikil að
flökin frjósi á um sex mínútum.
Hætti pökkun
í neytendaumbúðir
Fyrstu árin verkaði Jónas hefðbundnar
botnfisktegundir í frost fyrir Banda-
ríkjamarkað og flutti út með flugi. Þeg-
ar um þrengdist reyndi hann fyrir sér
með flatfiskinn og skipti fljótlega yfir í
þá verkun alfarið.
„Ég hef tækjabúnað til að pakka al-
farið í neytendaumbúðir en mér fannst
krónurnar ekki skila sér í þeirri vinnslu
þannig að ég hætti henni og pakka í
400 kílóa kassa og flyt þannig út. Pökk-
unin í neytendaumbúðir fer síðan fram
í stöðvum erlendis sem kaupendurnir
hafa yfir að ráða," segir Jónas.
Fyrirtækið annast sjálft öll sölumál
fyrir afurðirnar. Mest hefur verið selt af
frystum afurðum á Hollandsmarkað og
Bretlandsmarkað en að auki flytur
Jónas út fersk kolaflök á Bretlandsmark-
að.
Hráefnis aflað á mörkuðum
Jónas aflar alls hráefnis til vinnslunnar
í gegnum fiskmarkaði og segir það
ganga nokkuð vel. Mikið kemur frá
Breiðafjarðarhöfnum en einnig víðar
að. Jónas segir sárast að horfa á eftir
óunnum fiski í gámaútflutning úr
landi. Þar með flytjist vinnan út fyrir
landsteinana og geri íslendingum
sjálfum erfitt fyrir.
„Ég finn fyrir því með útflutninginn
á fersku kolaflökunum að kaupendurn-
ir byrja strax að reyna að ná niður verð-
inu þegar von er á sendingu af ísuðum
óunnum kola frá íslandi. Ég er þess
vegna að keppa við hráefni héðan að
heiman úti á mörkuðunum," segir
Jónas.
í vaxandi mæli hafa smávinnslur
haslað sér völl með útflutningi á fersk-
um flökum og segist Jónas fagna því
þar sem þær nái að höggva í það magn
sem fari óunnið úr landi. Einnig verði
sá útflutningur til að hækka verðiö.
Jónas segist vel geta trúað því að
hefðbundin landvinnsla á bolfiski eigi
erfitt. „Skýringin á erfiöleikunum er
einfaldlega að hráefnið er hætt að
koma í land og þá hlýtur landvinnslan
alltaf að eiga erfitt. Kolinn er aftur á
móti sér á báti," segir Jónas.
ÆGIR 31