Árbók Háskóla Íslands - 01.01.1915, Síða 45
43
kerfi sjc samkvæmt eðli sínu eitt, þá birtist það þó venjulega fram-
setl í tveimur nokkurn veginn sjálfstæðum kerfum. Trúfræðin á
að veita oss skilninginn á kristnu trúnni með því að gera grein fj'rir
hinni kristilegu trúkenningu í heild sinni. Siðfræðin hins vegar á að
leiðbeina oss i því, að færa þá trú út í lífið, og gera hana að Iifandi,
áþreifanlegum veruleik i margháttuðum og iðulega flóknum og erfið-
um kringumstæðum lífsins. En þar sem nú þessar tvær fræðigreinar
eru aðeins tvær liliðar eins og sama kenningarkerfisins, eða lýsa mis-
munandi viðhorfi einnar og sömu sannleiksheildarinnar, þá verður
lijer um svo náinn skyldleika að ræða, að þessar fræðigreinar hljóta
ávalt að haldast í hendur og taka þaö tillit hvor lil annarar, að aldrci
sje neinu því haldið fram i annari þeirra, er komið geti í bága við
það, sem kent cr í hinni. Já, meira að scgja: Hin kristilega siðfræði
lilýtur ávalt að grundvallast á vísindalegri framsetningu hinnar kristi-
legu trúkenningar, eins og trúfræðinnar hlutverk er að gera grein
fyrir henni. Svo sem vísindaleg fræðigrein verður hin kristilega
siðfræði að styðjast við nákvæmlega sömu vísindalegu meginreglurnar
sem hin heimspekilega siðfræði og hafa alt tillit til hinna sálarfræði-
legu staðreynda, sem koma til álita við framkomu og framþróun sið-
ferðilegs lifs yfirleilt. Svo sem kristileg fræðigrein, verður hún hins
vegar skýrt og ótvírætt að láta þau sjereinkenni koma í ljós, sem ein-
kenna kristilegt siðferðislif og greina það frá öðrum tegundum sið-
ferðilegs lífs. En sönnun fyrir þvi, að það siðferðilegt líf, sem oss
er fyrir sjónir sett, sje hið rjetta kristilega siðferðislíf, fæst ekki með
öðru móti en þvi, að sýna megi fram á, að það standi i beinu innra
sambandi við hina kristilegu trúarskoðun í lieild sinni. Og sönnur á,
að þessar kröfur, sem gerðar verða með liina kristilegu siðferðis-
liugsjón sem markmið, sjeu rjettmætar og óhjákvæmilegar, verða ekki
færðar með öðrum liætti en þeim, að leidd sjeu rök að sannleika
hinnar kristilegu trúarskoðunar, sem þessi kristilega og siðferðilega
lifshugsjón cr sprottin af. Fyrir því er hjer, eins og tekið var fram,
ekki einasta um náinn skyldleika þessara fræðigreina að ræða, heldur
verður og hin kristilega siðfræði beinlínis að grundvallast á hinni
visindalegu framsetningu hinnar krislilegu trúkenningar, sem er við-
fangsefni trúfræðinnar.
Um þessar fræðigreinar báðar á það ckki síst heima, að námið
á ekki fyrst og fremst að vera fólgið i að afla sjer sem mests þekk-
ingarforða, lieldur í því, að ná sem þroskuðustum skilningi á þeim
efnum, scm þær hafa til meðferðar. Samstæðilega guðfræðin er all-
mjög skyld heimspekinni og verður i ótal greinum að hafa alt tillit
lil sálarfræðinnar og hinna sálarfræðilegu rannsókna fyr og síðar.
Fyrir því er það nauðsynleg undirstaða undir guðfræðisnámið að vera