Heimir : söngmálablað - 01.01.1936, Blaðsíða 22
20
Árni Kristjánsson
hans lauk „fyrir örlög fram“, verður að viðurkenna
þau örvandi áhrif, sem hún hafði á hinn óákveðna og'
efagjarna listamann og sköpunarverk lians. í sam-
kvæmissölum hennar kynntist hann mörgu stórmenni
lista og vísinda, stjórnmálamönnum, höfðingjum, list-
vinum og fögrum konum, og í þessu umhverfi þrosk-
aðist list hans og náði fullkomnun.
Tónsmíðar Ghopins eru að heita má allar samdar fyrir
slaghörpu. Enginn liafði áður skapað eins i anda þess
liljóðfæris. Hann leysti úr læðingi allt, sem það gat gef-
ið af fegurð. Hann skóp ný form, ný hljómasambönd,
nýja, fjölbreytta hrynjandi, nýja tækni. „Etudur“ hans
eru „faðirvor“ allra slaghörpuleilcara heimsins og grund-
völlur tækni þeirra, og vart mun sjást tónleikaskrá slag-
hörpuleikara, sem ekki geymir nafn Chopins meðal tón-
skáldanna.
Þrátt fyrir það, að Cliopin naut ágætrar kennslu í list
sinni, verður að telja liann sjálfmenntaðan að allveru-
legu leyti, þar eð stíll lians er alveg einstakur og strang-
persónulegur. Hann átli engan fyrirrennara. Liszt nam
af honum liinn nýja stíl, og urðu tónsmíðar beggja grund-
völlur nýrrar aldar í sögu tónlistar og tækni slagliörp-
unnar.
Verk Chopins eru frámunalega fjölhreylt. Glaðværð,
þunglyndi, ofsi, draumlyndi, örvinglan, — öll geðbrigði
má finna 1 þeim. Þau er full af litauðgi og skrauti,
sem þó aldrei er tómt glys, heldur hefir sína rökréttu
þýðingu og rennur í lieildina á dásamlegan hált. Hann
var fyrsta „þjóðlega“ tónskáldið. I æsku sinni lilýddi
hann oft á bændur Póllands syngja þunglyndislegu þjóð-
lögin sín, og hann lieyrði og sá þá líka þramma þjóð-
danzinn Mazurek. Ilann færði seinna þau áhrif, sem
hann þá varð fyrir, í ódauðlega list.
Schumann varð einna fyrstur til þess að viðurkenna
jafnaldra sinn. Þegar Op. 2: „Tilbrigði við stef úr „Don