Heimir : söngmálablað - 01.01.1936, Blaðsíða 32

30
Arni Kristjánsson
mesta firra, því að á byrjuninni getur framtíðin oltið.
Aðalmarkmið allrar tónlistarkennslu ætti að vera það,
að vekja tónlistaráhuga yfirleitt, auka skilning og bæta
smekk manna á tónlist. Á þann hátt getur myndazt
tónlistarmenning. Ef kennslan er í því einu fólgin, að
þvinga nemandann til að æfa leiðinlegar æfingar
hundrað sinnum á dag — lyfta vel fingrunum og telja,
og ef allt þetta á þar að auki að fara fram á tónljól,
geltandi og „fölsk“ bljóðfæri, gengi það lcraftaverki
næst, ef nokkur neisti af áhuga liéldist hjá nemandan-
um, að ekki sé minnzt á framfarir i smekk og tónlist-
arskilningi.
Fyrsta sldlyrði til góðra framfara er því gott, tón-
fagurt hljóðfæri, en það næsta er hæfur kennari, og er
hlutverk hans mikið. Hann þarf að reyna að fá nem-
andann til þess að vinna sem mest sjálfan, hugsa og
skapa. Nemandinn á að liafa það á tilfinningunni, að
hann sjálfur uppgötvi þetta og hitt, en ekki, að því sé
troðið í hann. Kennarinn verður að reyna að þroska
jafnhliða bæði tónlistarhneigð og — smekk, og tækni-
hæfileika nemandans, ennfremur tilfinningu fyrir liljóð-
falli (rhytmus), kenna nemandanum að þekkja lag-
háttu, form (sónata, fúga, rondo, variation o. s. frv.),
tóntegundir og tóntegundaskipti (modulation), liljóma,
stíltegundir (polyphonie — ldassik — rómantík o. s.
frv.), allt auðvitað smátt og smátt og ætíð í sambandi
við þau lög og æfingar, sem nemandinn æfir í það
skiplið. Flest þetta er með öllu vani’ækt og því van-
rækslusynd eingöngu, en tæknikennslan er oft því verri
og skaðlegri, sem meira eru iðkaðar vissar „aðferðir“.
Það þekkist t. d. enn, að nemendur eru látnir leika
tónstiga með fimmeyring á handarbakinu, en oftast
mun samt lítið gert til að kenna nokkrar vissar hreyf-
ingar, liandstillingar o. s. frv. út yfir það, að „lyfta vel
fingrunum“! — Nú hættir langflestum byrjendum til
að nota í „píanistískum“ skilningi algjörlega óheppi-