Nýja stúdentablaðið - 01.02.1947, Blaðsíða 14
semi. AuSvitað skaut Páll þar heldur en ekki ifir
markið, blessaður, því að hann eignar mér mest-
alt lesmál blaðsins, og hugsa ég altaf hlítt til hans
síðan, þvíað í slíkum fullirðingum felst óneitanlega
mikið álit á minni persónu. Eg hef því dregið það í
lengstu lög að hriggja bæði hann og sjálfan mig með
því að segja hið sanna í málinu, þaðað ég á aðeins
eina grein og eitt kvæði í þessu blaði, og er hvort
tveggja birt undir fullu nafni.
En síðan þetta gerðist, er liðið hátt á annað ár, og
á þeim tíma hefur, því miður, gengið helst til mikið
aftur á bak firir Páli. Og er hann ekki firsti efni-
legi unglingurinn, sem daprast flugið í félagsskap
vors dírðlega afturhalds. Þó hefur Páll reinst fastari
firir en margur annar, þvíað hann hrapaði ekki í
einni svipan — hann seig. Andleg pródúkt hans hafa
litverpst smátt og smátt, og aldrei hefur hann orðið
jafnaumur og í síðasta „Vöku“-blaði (nóv. ’46).
Þar á hann grein, sem hefst með þessum orðum:
„Þegar kommúnistar hérna í háskólanum hafa hlotið
einhvern skell í kosningum eða á öðrum vettvangi,
hafa þeir altaf eitt til að hugga sig við: „Við erum
gáfaðastir og mest skáld af þeim öllum“. Það út-
legst: Kjósið ekki kommúnista, þeir haja bœði gáj-
ur og skáldskap til að hugga sig við, þótt þeir tapi,
það höjum við „Vökumenn“ ekki, verið því hjarta-
góð og kjósið okkur. Djúpt eru þeir sokknir, og aum-
ir eru þeir orðnir.
Annars á þetta víst ekki að vera meiningin hjá
aumingja Páli, heldur er þetta aðeins klaufalegt
orðalag, þvíað hann er með harmakvein út af því,
að ótætis „kommarnir“ álíti sjálfa sig gáfaðasta og
skáldmæltasta af öllum háskólastúdentum, þegar aft-
ar kemur í greinina. Ekki veit ég, hvernig þessi-
skoðun hefur komist inn hjá honum. Ég, sem þetta
rita, hef nú verið við háskólann í 9 missiri og allan
þann tíma filgst vel með skrifum róttækra stúdenta,
en hvergi orðið þessa álits var þar. Ekki er mér
heldur kunnugt um, að nokkur róttækur stúdent hafi
látið sér orð í þessa átt um munn fara. Eina hugsan-
lega skíringin finst mér sú, að þetta sé upphaflega
sprottið af ótta sjálfs höfundarins við það, að rót-
tækir stúdentar séu bæði greindari og skáldmæltari
en „Vökumenn“. Þessi ótti hefur svo magnast (tæp-
lega að ástæðulausu, þar sem um heilbrigðan mann
er að ræða), valdið hugarangri og loks hálfgerðri
ruglun. I þessari ruglun er hann svo með alskonar
grillur einsog þær að telja sig hafa lesið eða heyrt
ímislegt, sem aldrei hefur verið til annarstaðar en í
hugskoti hans sjálfs. Páll er ekki fyrsti „Vökumað-
urinn“, sem ber þennan ugg í brjósti, engu ómerkari
menn en lögfræðingarnir Björgvin Sigurðsson og
Einar Ingimundarson voru haldnir sama kvilla.
Aftar í margumtalaðri grein er Páll, að því er
virðist, að reina að sanna, að þetta, sem hann segir,
að róttækir stúdentar álíti, hafi ekki við að rök að
stiðjast. Leggur hann sig eflaust allan fram, þar
sem um svo mikilvægt mál fyrir „Vökumenn“ er að
ræða, en'þótt skrítið sé, verður árangurinn ekki að
sama skapi. Firsta röksemd hans: „Hógværð og
hjartans lítillæti hafa jafnan þótt einkenna sannan
vísdóm, en í æsingu sinni hafa kommúnistar hróker-
að hvorutveggja af sjónarsviðinu . . .“ Sannar þetta,
að „kommúnistar séu jafnheimskir eða heimskari en
„Vökumenn“? Ég hekl varla. Enginn, sem lil þekkir,
mun halda því fram, að „Vökumenn“ séu vitund hóg-
værari en aðrir, hvorki í ræðum sínum né ritum, og
varla lítillátari heldur, nema að einu leiti: Þeir eru
lítilþægir á skinsemi í stjórnmálaskoðunum. En
slíkt litillæti er ekki neitt einkenni vitringa, það
hlítur Páll að vita.
Onnur röksemd Páls: „. . . þeir hafa ekki séð sér
annað fært en reina að útmála með sem átakanleg-
ustum skeljileik hið ótrúlega menningarleisi (Letur-
hr. mín. E. H.) andstæðinganna . . . Ef einhver læsi
eða heirði þau orð, sem kommúnistar láta frá sér
fara hér í háskólanum, og legði á þau trúnað, mundi
sá hinn sami vissulega álíta, að eitthvað væri hogið
við stúdentsprófin á þessu landi.“ Þarna var Páll ó-
heppinn, þvíað á sömu opnu og þessi ritsmíð hans er
hirt lætur hann koma grein, sem sannar ótvírætt, að
það er eitlhvað bogið við stúdentsprófin á íslandi.
Sá pistill nefnist Frjáls verslun og er eftir Ólaf í.
Hannesson, stud. jur. Fer þar svo lítið fyrir skóla-
göngunni, að þess sjást hvergi rnerki, að höfundur-
inn hafi lært að lesa og skrifa, og er þá mikið sagt.
Ég get ekki verið að eiða rúmi blaðsins í að prenta
þá grein upp hér, menn geta eflaust fengið að sjá
hana í háskólabókasafninu í Blaði líðræðissinnaðra
stúdenta, nóv. 1946, en stilli mig þó ekki um að taka
upp eina málsgrein: „Barátta íslensku verslunarstétt-
arinnar firir jafnrétti er einn þáttur frelsisbarátt-
unnar.“ (Sbr. jafnrétti plebeia og patricia). Það
þarf því ekki að trúa orðum „kommúnista“ til þess
að halda, að stúdentsprófin séu ekki í lagi, nóg að
lesa „Vöku“-blaðið.
12
NÍJA STÚDENTABLAÐIÐ