Hlín - 01.01.1925, Page 21

— Skildu ékki fjárlægðirnar minka á milli mannanna í
annari merkingu, ef þeir reyndu að skapa sjer vængi,
reyndu að læra mál hver annars, gerðu sjer far um að
skilja tungumál hjartnanna, dæmdu ekki hver annan og
málefni þeirra í myrkri vanþekkingar og misskilnings, éða
ljetu sjer ekkí nægja að sjá margt öfugt »gegnum annat-s
gler«. — Pað eru miklir kraftar, s6m fara forgörðum fyrir
vanþekkingu og skilningsleysi á mönnum og málefnutm
Jeg er ekki í efa um, - að þetta stafar mjög mikið af
menningar- og kærleiksleysi mannanna. Þeir skilja svo
mikið betur hver annan, ef menningarþroskinn er svo
mikill, að bróðurkærleikurinn fær að komast að. Pá gera
þeir sjer meira far um að afla sjer víðtækari þekkingar á
málefnunum, og þá er síður hætt við að myrkur van-
þekkingarinnar dreifi kröftunum eða mennirnir rífi turn-
inn, sem á að ná upp í hugsjónahimin þeirra.
Pað kemur svo oft í huga minn spurningin, sem sett
var fram í Ársriti Fræðafjelagsins 1917: »Á hverju ríður
íslandi mest?« — Jeg ætla að segja ykkur svarið, sem
mjer kom í hug. — Mjer finst íslandi ríða mest á sannri
menningu barna sinna. Jeg býst við að margur spyrji:
»í hverju er þá sönn menning fólgin ?« Margir eru sjálf-
sagt máttarviðir sannrar menningar, en það eru að eins
tveir þeirra sem jeg ætla að minnast lítillega á í dag.
Þessir máttarviðir eru þekkingin og bróðurkærleikurinn.
— Hjá hinum svokölluðu menningarþjóðum óx þekking-
in og breiddi lim sitt yfir löndin, en bróðurkærleikurinn
óx ekki að sama skapi, varð ekki kjarni menningarinnar,
var ekki nógu kröftugur og víðsýnn til að beina þekk-
ingarstraumunum í rjetta átt. — Þess vegna urðu menn-
irnir ekki svo þroskaðir, að þeir gættu þess að velja þann
veginn sem liggur til >sólar og sælu«, eins og doktor
Helgi Pjeturss kemst svo heppilega að orði, heldur
gleymdu þeir bróðurkærleikanum og völdu þann »veginn
2*