Hlín - 01.01.1925, Blaðsíða 56

54
Hlín
Fjallagrös.
Eitt af mörgu sem við íslendingar hagnýtum okkur
miður en skyldi eru fjallagrösin. Er það af því þau þyki
of íslensk, eða nennum við ekki að afla þei'rra? Tollfrjáls
eru þau þó, og eitt af því fáa nýtilega hjer á landi, sem
aðrar þjóðir hafa ekki ágirnst: Norðmenn vilja eiga Snorra
Sturluson, Danir Qrænland, Skotar beitilyngið, — »Scotch
Heather« er nákvæmlega sama og okkar íslenska »beiti-
busk«; — en nafnið á fjallagrösum á ýmsum málum:
Cetraria islandica I., Iceland moss e., Islandisches Moss
þ. og Islandsk Mos d., bendir á það, að fjallagrösin meg-
um við eiga sjálf, hinir hirða ekki um þau. — En því þá
ekki nota þau miklu meira en gert er? Pau eru afbragðs
fæða mönnum og skepnum. í graut, mjólk, slátur, brauð
og flatkökur eru þau óviðjafnanleg að næringargildi, holl-
ustu og búdrýgindum. — Til lœkninga voru þau mikið
notuð hjer fyrrum: Grasaseyði drukkið við hæsi og kvef-
eða brjóstþyngslum; grös seydd í mjólk við magaveiki —
einkum í börnum — og grasabakstrar hafðir við takverk
°g gigt. Jeg veit ekki betur en að allar lyfjabúðir sjeu
skyldaðar til að hafa jafnan til fjallagrös sem önnur
læknislyf.
Sumum fellur ekki vel bragðið að fjallagrösum, en
öðrum þykja þau ágæt. — Á smábandsárum mínum bjó
jeg nokkur ár í góðkunuu húsi í Re'ykjavík. Þar voru
»margar vistarverur« á efri hæð, og leigðu þar yngis-
meyjar og öldurfreyjur úr ýmsum áttum, en í dásamlegri
einingu og friðsemd. Allar höfðu sjer dálítinn »kasterholu-
búskap«, og brögðuðu á brugginu hvor hjá annari ef
eitthvað gott var á seyði. — Ein af þessum var frú Torf-
hildur Holm; henni þótti gaman að þessu, og var oft
höfð fyrir »prófdómara«. Á haustin suðu allar slátur, en
að eins ein hafði fjallagrös, og þurfti hún ekki meira en