Hlín - 01.01.1925, Side 69

Hiin
67
leið manna nokkurra um þessar slóðir, og fundu þeir þá
sokka með stöfum Sölva, er hann hafði breitt út á klett-
ana til þerris. Fangamarkið þektist, og nú var hafin leit
á ný. Leitarmenn komu að Sölva óviðbúnum, og varð
smátt um varnir af hans hendi. — Er því þarfleysa ein
að greina frekar frá þeim sögulokum.
* Ví
*
Eitthvað á þessa leið er saga Sölva, eins og hún hefir
lifað í huga alþýðunnar, frá einni kynslóð til annarar.
Mjer dettur ekki í hug að halda neinu ákveðnu fram um
sannleiksgildi hennar, en jeg sje ekki beina ástæðu til að
efast um að hún hafi gerst, fremur en svipaðar sagnir
úr lífi annara skógarmanna á söguöldinni, þó að vitan-
legt sje, að munnmælasögur sjeu altaf nokkrum breyt-
ingum háðar í meðferð þeirra, er verða til að varðveita
þær og skila sem annari arfleifð i hendur kynslóðarinnar,
sem upp er að vaxa.
Ef til vill kemur hvergi eins Ijóst fram sálarlegur og
siðferðislegur þroski einstaklingsins og í því, hvaða eigin-
leika og hætti í fari manna hann dáir mest í daglegu
tali sínu og sögnum. Og eins hlýtur það að sýna, hvar
þjóðin sem heild er stödd í þroskalegu tilliti, hvaða sög-
ur það eru, sem sterkust ítök eiga í huga alþýðunnar og
oftast eru hafðar um hönd. — Sem betur fer, er íslenskt
þjóðlíf ekki enn komið í þá upplausn, að hætt sje með
öllu að segja sögur, þegar skammdegismyrkrið og kyrðin
færist yfir á heimilunum. Ennþá er það ekki árangurs-
laust fyrir börnin að færa sig nær rúminu hennar mömmu
sinnar eða ömmu, þegar farið er að rökkva og hún er
búin að taka prjónana sína, til þess að hlusta á hana
segja þeim gamlar sagnir og æfintýri, sem henni höfðu
ef til vill verið sagðar, þegar hún var á þeirra reki. Við-
kvæm barnslundin hrífst með og barninu finst það lifa
með söguhetjunum í sorgum þeirra og gleði. En um
5»