Melkorka - 01.12.1946, Blaðsíða 6

mennirnir dást aíf hetjunum fyrir vestan og þeim
finnst gaman að fá að hjálpa þeim ofurlítið í
fyrirhuguðu stríSi. ViS gerum þaS ef viS getum
„okkur aS meinfangalausu“, segir forsætisráS-
herra. Umfram allt megum viS ekki móSga hina
„voldugu vinaþjóS“.
ÞaS eru til miklir peningar í Bandaríkjunum.
Og þingmönnunum fer eins og stúlkunum. Þó
ekki hafi veriS samiS um aS þeir „fái neitt fyrir
þaS,“ er þó alltaf notalegt aS orna sér viS eld
hinna ríku, og hver veit nema eitthvaS hrjóti af
borSum þeirra.
í íslenzkum blöSum þeim sömu og fastast hafa
mælt meS samningnum viS Bandaríkin, er oft
sagt frá alls konar sigurferSum einstaklinga og
félaga héSan aS heiman. Og er þá helzt aS skilja
aS bandarísk blöS telji íslendinga ofurmenni á
ýmsurn sviSum. Allar sæmilega greindar konur
vita, aS þeir karlmenn er flesta gullhamra slá
þeim, lítilsvirSa þær oftast mest. Bandaríkjamenn
hæla okkur og hinir 32 þingmenn gangast upp
viS fag'urgalann. Þeir fundu ekki þann vanmats-
tón gagnvart fullvalda þjóS, sem fólst í samnings-
uppkastinu. Og þaS sem meira er, þeir fyrtust
ekki heldur viS þann föSurlega forsjálnis- og lít-
ilsvirSingartón, er fram kom í frásögn banda-
rískra blaSa um hina ágætu og göfugmannlegu
framkomu þeirra í okkar garS í sambandi viS
samningsuppkast þetta. Þingmennirnir verSa frá
sér numdir fyrir þaS eitt aS sum bandarísk blöS
segja, aS íslendingar séu myndarlegir og gáfaSir
menn. Þeir verSa frá sér numdir af því, aS fyrir
vestan er því haldiS fram aS biskup íslands sé
guShræddur maSur, og einnig því, gS íslenzkir
kórar geti sungiS laglega. Þeir benda á aS Banda-
ríkjastjórn (vissulega aS nokkru leyti önnur en
sú, sem nú situr) hafi orSiS fyrst til aS viSur-
kenna fullveldi íslands, en gleyma hinu, aS hún
varS einnig fyrst til þess aS vilja taka þaS af okk-
ur. Þeim finnst eins og stúlkunum aS þetta séu svo
göfugir menn, aS þaS sé ekki hægt aS móSga þá
meS því aS neita þeim um neitt.
Orðsendingar
ÞaS kom orSsending aS sunnan. Bretar fóru
héSan án þess aS gera nokkrar kröfur um fram-
tíSarívilnanir og hlutu fyrir þaS virSingu íslenzku
þjóSarinnar. Þeir hafa átt undir högg aS sækja
hjá bandarísku auSvaldi um geysileg viSskiptalán
og nú verSa þeir líka aS senda hingaS orSsend-
ingu. Mér þykir leitt aS svo skuli vera komiS fyrir
Bretum. Slíkri orSsendingu hefur utanríkismála-
ráSherra látiS hjá líSa aS svara á viSeigandi hátt.
ÞaS er orSin hefS hér aS vitna til SvíþjóSar,
bæSi þegar um gott er aS ræSa og illt. í sumar
sendu þeir orSsendingu aS vestan til SvíþjóSar
þess efnis, aS Bandaríkjastjórn væri ekki urn þaS,
aS Svíar gerSu svo víStæka viSskiptasamninga
viS Sovétríkin, eins og þeir þá hugSust aS gera.
Hinn kurteisi utanríkisráSherra hinna kurteisu
Svía, lét sig hafa þaS aS senda orSsendingu aftur
þangaS vestur, þar sem þaS var tekiS fram skýrt
og skorinort aS Svíar hyggSust aS gera samninga
viS þær þjóSir, er þeim þætti viS þurfa, og aS
Bandaríkjamönnum kæmi þetta ekkert viS. Eng-
inn vafi leikur samt á því, aS utanríkisráSherra
SviþjóSar telur Bandaríkin „volduga vinaþjóS“.
ÞaS er ekki gaman aS þurfa aS draga þær hliS-
stæSur er aS framan getur. en þetta hefur sótt á
mig undanfariS. Meirihluti þingmanna hefur sam-
þykkt sainninginn viS Bandaríkin, þó ekki í sínu
fyrsta og versta formi, sökum þess aS andmæli
þjóSarinnar voru of sterk. ViS vitum ekki enn,
hverjar afleiSingarnar verSa og þar sem þrátt
fyrir allt á aS vera hægt aS segja honum upp eftir
nokkur ár, skulum viS vona, aS meS markvissri
baráttu frá deginum í dag takist aS vernda og ná
aftur fullu frelsi og virSingu íslenzku þjóSinni til
handa.
Ég ætla ekki um fram þaS, sem aS framan er
gert aS leiSa neinar getgátur aS því hvaSa hags-
munir þaS eru, sem 32 þingmenn þjóSarinnar
ímynda sér aS þeir hafi tryggt meS samningnum
viS Bandaríkin. En þaS sem valdiS hefur mér
mestum sársauka í þessu máli eru viSbrögS og
rök formælenda samningsins. Þau eru svo grát-
legalíkviSbrögSum ungu umkomulausu „ástands-
dömunnar“. ÞaS dettur víst engum í hug aS setja
nefnd til þess aS athuga siSferSi alþingismanna.
Rabbarar dagblaSanna hafa eytt mörgum orS-
um aS því frámunalega kæruleysi, sem lýsir sér í
útliti ungrar stúlku meS krosslagSa fætur, hall-
38
MELKORKA